Od początku lutego do drugiej połowy kwietnia tego roku na warszawskich ulicach nie odnotowano żadnego śmiertelnego wypadku. Tak dobre statystyki są dowodem na to, że działania Miasta w celu poprawy bezpieczeństwa na ulicach przynoszą pozytywne efekty. Przebudowa infrastruktury drogowej oraz zmiany w przepisach zwiększają ochronę pieszych.
Ruch drogowy w Warszawie jest bardzo intensywny, a rozwinięta sieć ulic i torowisk niesie ze sobą poważne wyzwania związane z bezpieczeństwem na drogach. Podstawowym zadaniem instytucji odpowiedzialnych za układ drogowy w Warszawie jest sprawienie, by z roku na rok mieszkańcy byli coraz bardziej bezpieczni.
Statystyki nie kłamią
W latach 2016-2020 Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie przeprowadził kompleksowy audyt bezpieczeństwa ruchu drogowego na wszystkich przejściach dla pieszych bez sygnalizacji świetlnej. Eksperci przebadali 4093 zebry. Przeanalizowane zostało około 30 kryteriów, takich jak: organizacja ruchu, widoczność, oświetlenie, czy ułatwienia dla osób niepełnosprawnych. Na podstawie wyników audytu podejmowane są dziś decyzje dotyczące zmian w infrastrukturze, które mają na celu poprawę bezpieczeństwa. Miasto corocznie buduje kilkanaście sygnalizacji świetlnych, montuje oświetlenie na przejściach dla pieszych, instaluje progi zwalniające, azyle dla pieszych i wprowadza inne formy uspokojenia ruchu.
Efekty wydać w statystykach. Ubiegły rok był najbezpieczniejszym, odkąd zbierane są dane o ofiarach wypadków drogowych, czyli od 40 lat. 33 ofiary wypadków w 2022 roku to trzykrotnie mniej niż przed dekadą i blisko dziesięciokrotnie mniej niż na początku lat 90. W ubiegłym roku w wypadkach w Warszawie zginęło 16 pieszych, czyli najmniej w historii. A 8 śmiertelnych ofiar wypadków – w tym pięcioro pieszych – od stycznia do czerwca 2023 r. to dwukrotnie mniej, niż przed rokiem.
Przepisy i infrastruktura
Wpływ na poprawę bezpieczeństwa na ulicach mają z pewnością zmiany w prawie, które lepiej chronią pieszych na przejściach. Zmienia się również – zdecydowanie na korzyść – podejście do tematu bezpieczeństwa, przede wszystkim znaczenie ścisłej ochrony pieszych. W Warszawie pozytywna tendencja, jeśli chodzi o spadek liczby wypadków i ofiar, jest obserwowana od co najmniej dekady. Niewątpliwie mają na to wpływ zmiany w infrastrukturze.
– Konsekwentna praca i zmiany w infrastrukturze drogowej przynoszą efekty. Poprawa bezpieczeństwa na warszawskich ulicach jest dla nas priorytetem. Do końca czerwca mieliśmy o ponad połowę mniej wypadków śmiertelnych w stolicy, w stosunku do ubiegłego roku. Jednak to nie jest powód do świętowania – pracujemy dalej, konsekwentnie zmierzając do Wizji Zero – mówi wiceprezydent ms.t. Warszawy Michał Olszewski.
Doświetlenie przejść
W ciągu ostatnich lat Warszawa sukcesywnie doświetla kolejne przejścia dla pieszych. Do tej pory doświetlonych zostało 1759 z nich. Do tego należy doliczyć te przejścia, które zostały poprawione – podczas kompleksowych remontów ulic oraz mniejszych inwestycji prowadzonych przez urzędy dzielnic na lokalnych, osiedlowych uliczkach. W 2022 r. doświetlonych zostało 299 przejść. W 2023 roku takie zmiany, radykalnie poprawiające bezpieczeństwo, przejdzie kolejne 322 z nich.
W 2022 r. w stolicy nie było śmiertelnego potrącenia pieszego na zebrze – między północą a godz. 10:00 rano.
Sygnalizacja świetlna
Ważnym aspektem poprawy bezpieczeństwa na warszawskich ulicach są konsekwentne remonty i modernizacje sygnalizacji świetlnej. Oprócz usuwania usterek, Miasto systematycznie wymienia przestarzałe elementy – aby zapobiegać awariom. W 2022 roku ZDM przeprowadził budowę lub remont sygnalizacji na 35 skrzyżowaniach i przejściach dla pieszych – w różnych częściach miasta. W 2023 roku, w 12 miejscach, planowany jest montaż nowej sygnalizacji świetlnej. Taką infrastrukturę zyska przejście dla pieszych przez pl. Trzech Krzyży (jedno z ostatnich w stolicy wielopasmowych przejść bez niej), przejścia na ul. Kondratowicza czy skrzyżowanie ulic Krasińskiego i Wybrzeże Gdyńskie.
Uspokojenie ruchu przy przejściach dla pieszych
Co roku ok. stu przejść dla pieszych przechodzi zmiany zalecane we wspomnianym audycie. Inaczej przebudowywana jest zebra na dwupasmowej jezdni, gdzie zdarza się wyprzedzanie przed przejściem, a inaczej taką, gdzie problemem jest słaba widoczność –np. z powodu nielegalnie parkujących samochodów.
Progi zwalniające to proste narzędzie pomagające ograniczyć prędkość pojazdów, zwłaszcza w pobliżu szkół, czy gęsto zamieszkałych osiedli. Takie odnowione progi już pojawiły się m.in. na ulicy Żołnierzy Wyklętych. Redukcja prędkości pojazdów umożliwia pieszym bezpieczniejsze przechodzenie przez jezdnię.
Podobne korzyści daje poszerzanie azyli, co powoduje „odgięcie” toru jazdy. W efekcie piesi mają więcej miejsca na pasach. Taka zmiana jest planowana choćby na ul. Jana Kazimierza.
Częstym rozwiązaniem, szczególnie na dwupasmowych jezdniach jest skrócenie przejścia, czyli lokalne zwężenie jezdni do jednego pasa – takie rozwiązania planowane są np. na skrzyżowaniach ul. Kruczkowskiego i al. 3 Maja. Z kolei w wybranych lokalizacjach, gdzie w inny sposób nie można wyeliminować nielegalnego parkowania, ZDM instaluje słupki (jak na ulicy Międzynarodowej) lub sadzi zieleń.
Efekty widoczne gołym okiem
Piesi to wciąż najliczniejsza grupa ofiar wypadków drogowych w Warszawie. Tego udziału od lat nie udaje się zmienić, choć liczba zarówno ofiar, jak i wypadków z udziałem pieszych systematycznie spada, przeważnie szybciej niż ogólna liczba wypadków.
To pokazuje, że działania Miasta poprawiające bezpieczeństwo na ulicach mają sens. Są dzielnice – a każda warszawska dzielnica jest porównywalna z kilkudziesięciotysięcznym miastem – w których od kilku lat nie zginął żaden pieszy. A liczba poszkodowanych w wypadkach pieszych – zabitych i rannych – spadła prawie dwukrotnie w ciągu ostatnich pięciu lat.
