Od marca 2021 r. redakcje lokalne „Gazety Wyborczej” wraz z czytelnikami szukały 7 wyzwań dla każdego miasta i 7 dla każdego regionu na kolejnych 20 lat. Wyniki plebiscytu „Supermiasta i Superregiony 2040”, w którym zagłosowało ponad 67 tys. osób, poznaliśmy dziś, 7 maja.
Od 26 marca do 6 maja br. na lokalnych i krajowych stronach „Gazety Wyborczej”, a także w serwisach Wyborcza.pl trwała debata o przyszłości miast w Polsce – o tym, czego najbardziej potrzebują ich mieszkańcy i jakich działań oczekują od samorządowców. W pierwszym etapie akcji redakcja zachęciła czytelników, samorządowców i aktywistów do określenia największych wyzwań stojących przed miastami i województwami. Z nadesłanych propozycji wybrano po 12, a z kolei z nich – w głosowaniu trwającym ponad 2 tygodnie – wyłoniły się finałowe siódemki dla 27 miast i 17 regionów. Zaangażowanie czytelników „Wyborczej” było ogromne – swój głos oddało ponad 67 tys. osób.
Wyniki głosowania, opublikowane dziś na tradycyjnych i cyfrowych łamach dziennika, wskazują, że we wszystkich miastach i regionach Polski wyjątkowego znaczenia nabrała ekologia. Troska o drzewa, marzenia o zielonych enklawach w centrach miast i przyjaznych naturze środkach komunikacji miejskiej – ekowyzwania wskazało prawie 32 proc. wszystkich głosujących w plebiscycie „Supermiasta i Superregiony 2040”. Tak było na przykład w Poznaniu, gdzie postulat „naprawdę zielone miasto”, oznaczający koniec ze smogiem oraz mądrą politykę dotyczącą zieleni miejskiej i retencji, zajął w głosowaniu czytelników pierwsze miejsce. Podobnie było w Częstochowie, gdzie w obu kategoriach plebiscytu – i miejskiej, i regionalnej – najwięcej głosów padło na „zielone” projekty: w mieście na ciąg bulwarów nadrzecznych, w terenie – na utworzenie Jurajskiego Parku Narodowego. W Szczecinie wśród zwycięskich wyzwań znalazło się ograniczenie ruchu samochodów w centrum, w stolicy Małopolski plebiscyt wygrał postulat „Zielonego Krakowa” – mieszkańcy chcą parków, zieleni i inwestycji w odnawialne źródła energii. W Warszawie najwięcej głosów zdobył pomysł przekształcenia w zieloną aleję ulicy Marszałkowskiej od placu Konstytucji do Ogrodu Saskiego. Czytelnicy „Gazety Wyborczej” nie tylko chcieliby obsadzić ją drzewami, ale także zwęzić jezdnię o jeden pas.
Na drugim miejscu znalazł się postulat, żeby w Warszawie można było oddychać czystym powietrzem bez smogu. Najbardziej organizatorów zaskoczyło trzecie miejsce, na którym znalazł się Pałac Saski. Mieszkańcy Warszawy uznali jego odbudowę za ważniejszą niż realizację kolejnych linii metra.
Oprócz tego w polskich miastach i województwach ich mieszkańcy chcą mieszkać ładnie i wygodnie – wskazywali w plebiscycie np. na konieczność przyjaznego zagospodarowania osiedli i centralnych punktów, powstania terenów rekreacyjnych czy placów zabaw, a także zadbania o estetykę. Głosujący oczekują też dobrych i szybkich dróg oraz rozwoju usług kolejowych. Zaskakujący – i bardzo optymistyczny – jest jeszcze jeden trend, dotyczący kontaktów z sąsiadami. Mieszkańcy województwa lubelskiego za najważniejsze uznali wyzwanie dotyczące bliższej współpracy z Ukrainą, w Szczecinie wysokie trzecie miejsce zajął projekt polsko-niemiecki: nadanie Szczecinowi rangi ponadgranicznej metropolii, czyli centrum biznesowo-kulturalno-zakupowego.