REDAKCJA

REKLAMA

POLITYKA PRYWATNOŚCI

Kino Relax zostało wpisane do rejestru zabytków

Strona główna Informacje Kino Relax zostało wpisane do rejestru zabytków

Budynek kina Relax trafił do rejestru zabytków. Taką decyzję podjął wojewódzki konserwator zabytków Jakub Lewicki.

 

Budynek kina „Relax” przy ul. Złotej 8 został wzniesiony w związku z zabudową Ściany Wschodniej, która określana jest często jako „najważniejszy miastotwórczy projekt o wielkomiejskim charakterze, zrealizowanym w PRL”. Jej integralnym elementem były wpisane pomiędzy budynki handlowe i bloki mieszkaniowe zabudowania o funkcji rozrywkowej i wypoczynkowej. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że budynek kina „Relax” stanowił udaną próbę połączenia kultury popularnej (kino) z kulturą wysoką (teatr). Przedmiotowy budynek to jeden z ostatnich, oryginalnych elementów zabudowy Ściany Wschodniej. 345

Wstępny projekt kina-estrady, autorstwa arch. Zbigniewa Wacławka, we współpracy z arch. Andrzejem Kaliszewskim i Zbigniewem Gąsiorem (wnętrza) został zaakceptowany w 1963 r., a do jej realizacji przystąpiono dwa lata później, po uzyskaniu pozwoleń budowlanych i zgody na „zabezpieczenie” w magazynie materiałów stalowych koniecznych do wzniesienia kina. Budowa trwała do 1970 r.

Budynek kina został umiejętnie wkomponowany w przestrzeń urbanistyczną. Niewielka w stosunku do otaczającej zabudowy wysokość kina pozwoliła na otwarcie przestrzeni przy pasażu dla pieszych za Domem Handlowym „Junior”. Efekt ten wzmocniło zastosowanie parterowych kiosków handlowych (większość o współczesnym wystroju). Jednocześnie reprezentacyjny charakter nadano ścianie południowej, która widoczna była od strony ulicy Złotej. Tektonikę tej części budynku uwydatniono poprzez operowanie płaszczyznami pozbawionymi okien oraz kontrastującymi z nimi dużymi partiami przeszklenia. Efekt ten podkreślono dzięki nachodzeniu na siebie i przenikaniu płyt w partii zadaszenia nad witrynami holu. Plastyczny wymiar elewacji uwydatniła również przeszklona klatka schodowa od strony zachodniej oraz niewielki balkon od strony wschodniej. Szczególne znaczenie dla odbioru budynku miał umieszczony na ścianie południowej neon z nazwą kina. Pomimo modernizacji kina i holu oraz późniejszych przekształceń związanych ze zmianą sposobu użytkowania części pomieszczeń, w pełni czytelna jest koncepcja architektoniczna i funkcjonalna budynku. 67

Sala kinowa, poprzedzona przeszklonym holem, zlokalizowana została w części nadziemnej, natomiast scena teatralna w podziemiach gmachu. Wejście do teatru znajdowało się w budynku domu handlowego „Junior”, od strony pasażu dla pieszych. Nazwa kina została wybrana w plebiscycie w 1970 r., przez czytelników „Expresu Wieczornego”. Kino „Relax” z założenia miało posiadać wysoki standard. Jako pierwsze w Warszawie dysponowało możliwością wyświetlania na dużym, zakrzywionym ekranie filmów nagranych na taśmie 70 mm z dźwiękiem stereofonicznym.

W 1971 r., znajdująca się w podziemiach budynku scena teatralna została przekazana pod zarząd Teatru Narodowego, kierowanego wówczas przez Adama Hanuszkiewicza, który współuczestniczył w procesie adaptacji sali na potrzeby Teatru Małego. Dzięki zastosowaniu ceglanej okładziny wnętrze sali teatralnej i foyer otrzymało skromny, niemal ascetyczny charakter, który przełamywały niewielkie płaszczyzny pokryte drewnianą boazerią. Zaprojektowane dla wzmocnienia akustyki panele z tworzywa sztucznego akcentowały tektonikę połączonej z widownią sceny teatralnej, o zróżnicowanych poziomach posadzki, natomiast pasowy układ paneli współgrał z horyzontalną dekoracją ścian południowej i wschodniej. Pierwotny charakter wnętrza czytelny jest w przestrzeni foyer, o ceglanych ścianach kontrastujących z drewnianą boazerią stolarki oraz wystroju bufetu kawowego.

Wartość historyczna budynku wynika z jego powiązania z zabudową Ściany Wschodniej, rozwojem techniki filmowej oraz przemian zachodzących w polskim teatrze. Luksusowy charakter i możliwości techniczne pozwoliły na organizację pokazów premierowych: w 1975 r. w kinie „Relax” odbyła się premiera filmu Ziemia obiecana Andrzeja Wajdy, a w 1979 r. Gwiezdne wojny George’a Lucasa. O wartości tej świadczy również fakt, że od 1973 roku w podziemiach kina funkcjonowała eksperymentalna scena Teatru Narodowego – tzw. Teatr Mały. Na jego deskach prezentowano szereg ważnych dla historii polskiego teatru adaptacji, m.in. Antygona (1973) oraz Miesiąc na wsi (1973) w reżyserii Adama Hanuszkiewicza, Białe małżeństwo (1975) w reżyserii Tadeusza Minca czy Rozbity dzban (1992) w reżyserii Macieja Englerta. Po pożarze Teatru Narodowego (1985) scena w budynku kina „Relax” miała charakter równorzędny względem głównej siedziby teatru przeniesionej na Wolę. Wartość naukowa budynku wynika natomiast z jego z warstwy materialnej, m.in. zaprojektowanej przez inż. Zbigniewa Madany konstrukcji umożliwiającej stworzenie w budynku dwóch sal widowiskowych, użytych materiałów budowlanych i ich opracowania, jak również indywidualnych rozwiązań, mających na celu dostosowanie sali kinowej oraz sceny teatralnej do potrzeb użytkowników.

Decyzja nie jest ostateczna. Stronom przysługuje odwołanie do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Fot:  MWKZ
Masz newsa? Interesujesz się inwestycjami w Warszawie? Pisz do nas na adres: redakcja@nowawarszawa.pl Śledź nas na bieżąco na Facebooku.

Wiadomości

HALA MIROWSKA Z PRZEDWOJENNĄ FASADĄ? JEST PROJEKT JEJ NA ODTWORZENIE

Od kilku lat powraca pomysł odtworzenia oryginalnej fasady Hali Mirowskiej, do której w latach 60 XX wieku od strony al. Jana...

CHODNIKI DLA PIESZYCH. ZMIANY W PARKOWANIU NA MOKOTOWSKIEJ

Na ul. Mokotowskiej piesi mają już chodniki tylko dla siebie. ZDM przeorganizował parkowanie po zachodniej stronie ulicy i teraz kierowcy będą...

Grupo Lar Polska i Hanner przygotowują nową inwestycję w ramach partnerstwa joint venture

Grupo Lar Polska i litewski deweloper Hanner ogłosili podpisanie umowy zakupu działki na warszawskim Targówku. Grupo Lar Polska...

Majówka z ABBĄ w Parku Fontann

Po ubiegłorocznym sezonie z bohaterami filmów Disneya, fontanny zatańczą w rytm przebojów legendarnej grupy ABBA. Na weekend majowy zaplanowano inaugurację pokazów...

Plac Pięciu Rogów i milionów odwiedzających

Warszawianki i warszawiacy polubili Plac Pięciu Rogów – wynika z badań, przeprowadzonych przez stołeczny Zarząd Dróg Miejskich. Tylko w jeden z...

REWOLUCJA W PARKOWANIU. NIEBIESKA TABLICA WSKAŻE PARKING

Nie wiesz, gdzie znajduje się najbliższy parking? A kiedy go znajdziesz obawiasz się, że wszystkie miejsca są już zajęte? Jeszcze w tym...

Polecane

Popularna marka wkracza do Centrum Praskiego Koneser. Green Caffè Nero wzbogaca ofertę gastronomiczną kompleksu

25 kwietnia 2024 roku w Centrum Praskim Koneser – największym, zrewitalizowanym kompleksie mixed-use w Warszawie – otworzy się popularna i ceniona przez...

Kultowa seria „Retro Warszawa” powraca do księgarń.

Już w maju ponownie pojawi się jedna z Waszych ulubionych serii WARSZAWA FOTO RETRO, która fotografiami opowiada o codzienności stolicy kolejnych...

Druga edycja Westfield Good Festival – baw się na koncertach, projektuj meble, odkryj proekologiczne postawy!

Już w czwartek, 18 kwietnia w Westfield Arkadia i Westfield Mokotów rozpocznie się II edycja festiwalu Westfield Good Festival. Na uczestników wydarzenia...

ZEROMAT – WYJĄTKOWA ATRAKCJA W CENTRUM WARSZAWY! POŻEGNAJ PEPSI MAX I OTRZYMAJ DWIE PUSZKI PEPSI ZERO CUKRU

Pepsi zaprasza wszystkich fanów marki do świętowania i powitania Pepsi Zero Cukru. Tuż przy rondzie ONZ, w centrum Warszawy, czekać będzie na nich wyjątkowa...

Konwiktorska Residence – najlepszy adres w sercu Warszawy

Przy Konwiktorskiej 4, zaledwie kilkadziesiąt metrów od Starego Miasta, powstaje kameralny apartamentowiec Konwiktorska Residence. W budynku znajdzie się tylko 78 luksusowych apartamentów....

18. Nationale-Nederlanden Półmaraton Warszawski już w najbliższą niedzielę!

Już w najbliższą niedzielę, 24 marca, w stolicy wystartuje 18. Nationale-Nederlanden Półmaraton Warszawski oraz New Balance Bieg Na Piątkę. Na starcie...