Narożna kamienica Szpitalna, stojąca u zbiegu pl. Zamkowego i Międzymurza Piotra Biegańskiego, przeszła generalny remont konserwatorski dwóch elewacji. Dzięki miejskim dotacjom, zastosowaniu odpowiednich materiałów i technologii budynek znów wygląda świetnie.
Nazwa kamienicy pochodzi od pierwszych właścicieli – Bractwa Miłosierdzia Szpitala Świętego Ducha. Murowany budynek powstał w XVII wieku, a w wieku XIX. został rozbudowany. Po upadku powstania warszawskiego podczas planowego wyburzania stolicy Niemcy zrównali go z ziemią.
Odbudowa dzięki przedwojennej dokumentacji
Odbudowa kamienicy przy pl. Zamkowym 1/13, podobnej do tej jaka stała w tym miejscu przed wojną było możliwe dzięki inwentaryzacji Starówki z 1934 roku. Stawiając nowe kamienice używano cegły pełnej i izolowano fundamenty. Stolarka okienna była wykonana z drewna dębowego. Na elewacji zastosowano tynki wapienno-cementowe z dodatkiem pigmentów, czyli barwione w masie. Elewacja kamienicy zyskała kolor zielony (oliwkowy). Jej odbudowę zakończono w 1960 roku.
Stan zabytku przed konserwacją
Jednak w ostatnich latach w złym stanie technicznym były zarówno tynki elewacji, detale kamieniarskie, jak i metaloplastyka i obróbki blacharskie. Na ścianach osiadł brud miejski, zlokalizowane zostały także mikroorganizmy. Najpoważniejsze zniszczenia występowały na parterze. Tynki w tych miejscach były zasolone i zawilgocone. Poważne zniszczenia zdiagnozowano także na elementach wykonanych z kamienia, czyli na portalu i opaskach okiennych. Piaskowiec był zasolony i miał liczne ubytki. Na metalowych kratach i poszyciu drzwi widoczna była rdza.
Co wykonali konserwatorzy?
Podczas prac konserwatorskich kierowano się technologią i właściwościami materiałów użytych podczas powojennej odbudowy. Elewacje kamienicy zostały starannie oczyszczone z zabrudzeń. Pęknięcia i rysy w oryginalnych tynkach zostały zagruntowane. Kolor elewacji dobrano komisyjnie na podstawie badań stratygraficznych. Pokazały one, że pierwotnie kamienica miała ciepły, zielonkawy (oliwkowy) kolor. W latach 70. XX wieku elewacje odnowiono w kolorze tabaczkowym, a w latach późniejszych zielonym.
Nowe obróbki blacharskie wykonano z blachy miedzianej. Dekoracyjne elementy metalowe przewieziono do pracowni i tam poddano konserwacji. Po zabiegach pokryto je matową farbą w kolorze czarnografitowym.
Dotacja miasta na remont dwóch elewacji tej narożnej kamienicy wyniosła 272 900 zł , co stanowi blisko 80% wydatków na jej konserwację.
