W nocy z czwartku na piątek, 10 października 2025 roku, zmarł prof. Adam Strzembosz — jeden z najwybitniejszych polskich prawników współczesnej historii, były I Prezes Sądu Najwyższego i przewodniczący Trybunału Stanu. Miał 95 lat. Informację o jego śmierci przekazał były prezes Izby Karnej Sądu Najwyższego, sędzia Stanisław Zabłocki, który napisał w mediach społecznościowych: „Dziś w nocy zmarł Wielki Sędzia, pan profesor Adam Strzembosz. Nie potrafię na razie zebrać myśli. Ogromny smutek i żal.”
Adam Strzembosz urodził się 11 września 1930 roku w Warszawie. Po ukończeniu studiów prawniczych na Uniwersytecie Warszawskim w 1953 roku rozpoczął pracę w wymiarze sprawiedliwości jako asesor, a następnie sędzia zajmujący się m.in. sprawami nieletnich. W 1969 roku uzyskał stopień doktora nauk prawnych, a w 1979 roku — habilitację.
W czasach PRL prof. Strzembosz angażował się w działalność opozycyjną. Współpracował z „Solidarnością” w resorcie sprawiedliwości, a w 1989 roku brał udział w obradach Okrągłego Stołu jako przewodniczący podzespołu ds. reformy sądów i prawa.
Po przemianach ustrojowych został wiceministrem sprawiedliwości w rządzie Tadeusza Mazowieckiego. 1 lipca 1990 roku objął funkcję I Prezesa Sądu Najwyższego oraz przewodniczącego Trybunału Stanu, którą pełnił do 17 października 1998 roku. W latach 1994–1998 kierował również Krajową Radą Sądownictwa.
Po zakończeniu kariery w organach państwowych kontynuował działalność naukową i dydaktyczną, m.in. na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie kształcił kolejne pokolenia prawników.
Symbol niezależności i autorytet moralny
Prof. Strzembosz był powszechnie uznawany za symbol niezależności sędziowskiej i obrońcę zasad praworządności. W swoich publicznych wypowiedziach niejednokrotnie podkreślał, że niezależne sądy stanowią fundament demokratycznego państwa prawa.
Za swoją działalność został odznaczony najwyższymi państwowymi wyróżnieniami, w tym Orderem Orła Białego.
Spuścizna i pamięć
Śmierć prof. Strzembosza wywołała falę kondolencji i wspomnień w środowisku prawniczym, akademickim i publicznym. Wspominany jest jako człowiek odważny, konsekwentny i wierny zasadom, które wyznawał przez całe życie.
Zapisał się w historii jako jeden z architektów niezależnego sądownictwa w wolnej Polsce. Jego dorobek naukowy, działalność publiczna i etos sędziowski pozostaną inspiracją dla przyszłych pokoleń prawników.
