25 października 2019r. w 101. rocznicę wystąpienia w Reichstagu polskiego posła Wojciecha Korfantego, w którym zażądał zjednoczenia w myśl 13. punktu programu prezydenta Woodrowa Wilsona wszystkich ziem polskich, w Warszawie odsłonięto pomnik.
Monument stoi w przy Trakcie Królewskim, u zbiegu Al. Ujazdowskich z ul. Agrykola. Jego wykonanie sfinansowało m.st. Warszawa.
Rafał Trzaskowski, prezydent stolicy, witając na uroczystości odsłonięcia pomnika delegacje ze Śląska, śląskich posłów, senatorów, europosłów i samorządowców podkreślił: „To dzięki naszej współpracy możemy dziś odsłonić ten pomnik, którego bardzo w Warszawie brakowało”.
– Korfanty, syn śląskiej ziemi, Polak z przekonania i wiary, był nie tylko wielkim patriotą i współtwórcą naszej niepodległości. Stał się też symbolem tego, jaka może być cena wierności swoim poglądom. Bo Wojciech Korfanty, choć tak wiele zrobił dla Polski, przez władze II Rzeczpospolitej był niszczony. Padł ofiarą politycznej nagonki. Jako chrześcijański demokrata, odrzucał skrajne poglądy. Daleko mu było do komunistów, ale też do skrajnych nacjonalistów. Gdy demokracja parlamentarna w II Rzeczpospolitej upadała, on stawał w jej obronie. Nie zgadzał się na autorytarny, antydemokratyczny kurs obrany przez sanację. Sprzeciwiał się deptaniu praw Ślązaków. I za to, w 1930 roku, razem z innymi politykami opozycji został wtrącony do Twierdzy Brzeskiej. Tam był maltretowany psychicznie i fizycznie – podkreślił prezydent stolicy – powiedział podczas uroczystości Rafał Trzaskowski, prezydent m.st. Warszawy.
W uroczystości udział wziął m.in. Andrzej Duda, prezydent RP, Małgorzata Kidawa-Błońska, wicemarszałek Sejmu, Mateusz Morawiecki, prezes Rady Ministrów a także wnuk Wojciecha Korfantego – Feliks Korfanty oraz przedstawiciele miast i związków z Górnego Śląska.
Na zakończenie dla zebranych wystąpił Zespołu Pieśni i Tańca Śląsk, śpiewając popularne śląskie piosenki, jak „Karlik” i „Szła dzieweczka”.
Historia powstania pomnika
Uchwała
6 listopada 2014r. Rada Miasta Stołecznego Warszawy podjęła uchwałę o wzniesieniu w stolicy pomnika Wojciecha Korfantego, którego projekt ma być wybrany w konkursie architektoniczno-rzeźbiarskim. W uchwale określono także miejsce wzniesienia pomnika, czyli to gdzie monument znajduje się obecnie.
Porozumienie
W marcu 2018 r. m.st. Warszawa i gminy śląskie podpisały porozumienie, w którym czytamy: „Korfanty był jednym z współtwórców tworzącego się Państwa Polskiego, a jego postać należy pokazywać obok Józefa Piłsudskiego, Ignacego Daszyńskiego, Romana Dmowskiego, Ignacego Paderewskiego czy Wincentego Witosa”.
Konkurs
4 czerwca 2018 r. został ogłoszony przez m.st. Warszawa konkurs rzeźbiarski na koncepcję pomnika Wojciecha Korfantego. Złożono 22 wnioski o dopuszczenie do udziału w konkursie, ostatecznie wpłynęło 11 prac konkursowych. Sąd Konkursowy obradujący 16 października 2018 r., wybrał pracę autorstwa Karola Badyny „Pracownia Rzeźby Forma” z Krakowa.
Jury doceniło umiejętne wkomponowanie pomnika w otoczenie i dobre umiejscowienie w przestrzeni publicznej. Zdaniem Sądu kompozycja pomnika wyraźnie eksponuje postać Wojciecha Korfantego jako męża stanu. Najwyżej w tym wypadku została też oceniona czytelność ideowa upamiętnienia, wielowartościowość i głębia przekazu, a także siła wyrazu dostosowana do zastosowanych środków.
Lokalizacja
Pomnik stoi po południowo-wschodniej stronie skrzyżowania Al. Ujazdowskich z ul. Agrykola przed ogrodzeniem Ogrodu Botanicznego. Wcześniej wzdłuż Traktu Królewskiego zostały już ulokowane monumenty wybitnych Polaków. Na pl. Trzech Krzyży stoi pomnik Wincentego Witosa, w parku Ujazdowskim upamiętniono Ignacego Jana Paderewskiego a Romana Dmowskiego u zbiegu Al. Ujazdowskich i al. Szucha. Przy Belwederze ustawiono posąg Józefa Piłsudskiego. Do tego grona dołącza kolejna wielka postać związana z odzyskaniem przez Polskę niepodległości – Wojciech Korfanty.
Pomnik
Pomnik o tradycyjnej formie, wzniesiony jest na niskiej platformie o trzech stopniach. Postać Wojciecha Korfantego ma 2,5 metra wysokości. Jest odlana z patynowanego brązu. Bryła, obok której stoi postać, jest wykonana z czarnego polerowanego granitu, na której znajduje się napis: „Wojciech Korfanty 1873-1939, polityk śląski, chrześcijański demokrata”.
Koszt powstania pomnika został pokryty z budżetu m.st. Warszawy i wyniósł 830 tys. zł.
