Zakończył się remont mieszkania komunalnego przy ul. Kanonia 10/12/14, a wraz z nim konserwacja unikatowego elementu. To ceglany gzyms wykonany ze średniowiecznych cegieł. Jest on jedną z niewielu zachowanych części kamienic prawie doszczętnie zniszczonej podczas powstania warszawskiego.
Kamienice wzniesiono w XVI wieku dla kanoników warszawskich. Zlokalizowane są na tyłach katedry św. Jana Chrzciciela, pomiędzy terenem dawnego cmentarza, a murem obronnym Starego Miasta. Przebudowane w XVII i XVIII wieku, zostały zniszczone w czasie powstania warszawskiego.
Zachowały się fragmenty ścian piwnicznych, w części nadziemnej wszystkie stropy uległy spaleniu. Zburzone były wszystkie ściany za wyjątkiem ściany frontowej kamienicy Kanonia 10 i niewielkiego fragmentu elewacji parteru kamienicy Kanonia 12. Przetrwały szczątkowo ściany graniczne pomiędzy poszczególnymi budynkami. Odbudowa kamienic była prowadzona w latach 1957-1959.
Odkrywki i oryginalne cegły
Badania zlecone przez Biuro Stołecznego Konserwatora Zabytków potwierdziły, że poza wewnętrzną ścianą z ceglanym fryzem i ścianą elewacyjną wszystkie inne ściany pomieszczenia są współczesne i pochodzą z czasów odbudowy.
Ceglany fryz jest autentycznym, historycznym elementem dekoracyjnym wnętrza budynku, niezniszczony w trakcie wojny i zachowany w czasie powojennej odbudowy. Jest to jedyne miejsce wewnątrz, poza piwnicami, gdzie widoczne są ceglane struktury, wymurowane z historycznej „palcówki”, czyli średniowiecznej cegły o wymiarach średnio 8x13x27 cm, murowanej na jednolitej zaprawie piaskowo-wapiennej.
Nadal pozostaje niewiadomą, jaką pierwotnie pełnił funkcję, czy jest to fragment ściany pozostałej po przekształceniach związanych z likwidacją sklepienia, czy pozostałość podbudowy pod belki stropowe, czy też ściana została tak wybudowana, aby poszerzyć pomieszczenie poprzez pocienienie ściany i powrót górą do jej właściwej grubości.
Prace konserwatorskie
Remont pustostanu, prowadzony przez ZGN Śródmieście, stworzył okazję do przeprowadzenia prac konserwatorsko-restauratorskich fryzu, które BSKZ zlecił w zeszłym roku. Cegła fryzu była współcześnie spoinowana zaprawą cementową, a fugi pomalowane białą farbą. Prace polegały m.in. na oczyszczeniu powierzchni z kurzu, usunięciu współczesnej zaprawy cementowej, rekonstrukcji spoin zaprawami opartymi na spoiwie wapienno-trasowym o odpowiednio dobranej porowatości i kolorystyce.
