Modele wydawnicze to warianty wydania książek, jakie dostępne są na rynku. Początkujący autor ma możliwość wyboru odpowiedniej opcji. Powinien jednak mieć świadomość różnic, jakie występują między poszczególnymi wariantami. Przedstawiamy najważniejsze informacje dotyczące 4 modeli wydawniczych: wydania tradycyjnego, vanity, tradycyjnego selfpublishingu oraz wydania subsydiowanego.
Wydanie tradycyjne
Wydanie tradycyjne to najbardziej znany sposób wydawania książek w Polsce. Autor przekazuje swój rękopis wydawnictwu, które po surowej selekcji decyduje, czy utwór zostanie opublikowany. Następnie wydawca publikuje książkę, zazwyczaj uzyskując licencję lub prawa autorskie do dzieła. Autor nie ponosi kosztów związanych z publikacją, ponieważ wydawnictwo pokrywa te wydatki i wypłaca autorowi tantiemy. Promocja i dystrybucja pozostają również po stronie wydawnictwa. To podejście nie jest jednak dostępne dla każdego autora, a tylko dla wybranych, których rękopisy spodobają się wydawnictwu. Wybór tego modelu oznacza dość długie oczekiwanie na odpowiedź oraz duże prawdopodobieństwo odmowy.
Vanity
Model vanity skierowany jest przede wszystkim do autorów, którzy są gotowi zainwestować w wydanie swojej książki w formie papierowej. Autor musi bowiem pokryć wydatki związane z dystrybucją książki, takie jak jej opracowanie, projekt okładki, skład i druk. Chociaż autor ponosi wszystkie koszty, otrzymuje znaczący procent od sprzedaży, o ile taka nastąpi. Trzeba wiedzieć, że w modelu vanity to autor jest odpowiedzialny za promocję i dystrybucję, gdyż wydawnictwu na tym nie zależy. Wybór vanity pozwala na wydanie praktycznie każdej książki, ale bez gwarancji sprzedaży.
Tradycyjny Self-publishing
W modelu self-publishingu autor samodzielnie jest wydawcą i finansuje cały proces publikacji. Jest odpowiedzialny za redakcję i korektę tekstu, projekt typograficzny, skład i projekt okładki. Musi również wybrać format wydania, nakład, metody dystrybucji oraz zająć się marketingiem i promocją książki. Zyski związane ze sprzedażą są więc całkowicie uzależnione od działań autora. Ten model umożliwia publikację praktycznie dowolnych treści, ale zaleca się go przede wszystkim autorom z doświadczeniem lub szerokim gronem odbiorców. Korzystają z niego między innymi influencerzy, mający wielu potencjalnych klientów, którzy są w stanie zdecydować się na zakup ich książki w dowolnej formie.
Wydanie Subsydiowane
Wydanie subsydiowane łączy w sobie elementy wydawnictwa tradycyjnego i self-publishingu. Autor ma swój wkład w proces publikacji, a wydawnictwo – na rynku polskim jest to np. Novae Res, na podstawie uzyskanej licencji, zajmuje się dystrybucją, promocją i publikacją książki. Jest to szczególnie atrakcyjna opcja dla początkujących autorów, ponieważ wydawca oferuje wsparcie na kluczowych etapach wydawania dzieła. Wydawca dzieli się też z autorem zyskami ze sprzedaży. Propozycje autorów podlegają selekcji, choć nie tak rygorystycznej jak w przypadku wydawnictwa tradycyjnego. Wydanie dzieła w modelu subsydiacyjnym pozwala zdobyć cenne wsparcie, wiedzę i doświadczenie. Ponadto autorzy, którzy zyskują na popularności mogą liczyć na kontynuację współpracy w modelu tradycyjnym, czego nie można oczekiwać w przypadku modelu vanity i self-publishingu.
Jaki model wydawniczy wybrać?
Wybór odpowiedniego modelu wydawniczego to decyzja, którą warto dokładnie przemyśleć. Trzeba wziąć pod uwagę swoje możliwości finansowe, umiejętności i cele wydawnicze. Początkujący autorzy, podejmując niewłaściwą decyzję, mogą stracić pieniądze na publikację książki, której nie będą potem w stanie wypromować. Dlatego w przypadku amatorów dobrym rozwiązaniem będzie wybór wydawnictwa tradycyjnego lub subsydiowanego. Bardziej doświadczeni autorzy mogą zdecydować się na self-publishing, szczególnie, jeśli mają już zaufanych specjalistów, którzy pomogą im w przygotowaniu książki do druku. Wydawnictwo vanity to opcja dla osób, którym zależy na wydaniu własnej książki, ale niekoniecznie jej sprzedaży.
Artykuł sponsorowany
