Jak na nowo zagospodarować plac Żelaznej Bramy – w taki sposób, aby przestrzeń przed pałacem Lubomirskich na Osi Saskiej była lepiej powiązana z Ogrodem Saskim? I co na to mieszkańcy i mieszkańcy? To właśnie do nich adresowane są warsztaty charrette i konsultacje, które rozpoczną się – spacerem architektonicznym – już 2 grudnia.
– Realizujemy program Nowe Centrum Warszawy, teraz przyszła kolej na plac Żelaznej Bramy. Jak urządzić przestrzenie publiczne, które prowadzą w stronę Ogrodu Saskiego, placów Piłsudskiego i Bankowego oraz pobliskich hal Mirowskich? Wspólnie z mieszkankami i mieszkańcami Warszawy chcemy stworzyć koncepcję odnowy placu Żelaznej Bramy, stworzyć miejsce w którym chce się przebywać – mówi Bartosz Rozbiewski, p.o. dyrektora Biura Architektury i Planowania Przestrzennego m.st. Warszawy.
Brzuch Warszawy i handel od zawsze
Przed wojną okolice placu Żelaznej Bramy zawsze tętniły życiem. To miejsce było nazywane „brzuchem Warszawy”. Tu można było kupić prawie wszystko, nie tylko do jedzenia. Setki sklepów i straganów mieściło się w Gościnnym Dworze czy w budynkach bazaru Janasza. Handel wylewał się na okolicę. Ta część głównie żydowskiej Warszawy była niszczona w bombardowaniach już we wrześniu 1939 roku. Zniknęła bezpowrotnie wraz z zagładą Żydów. Ale została uwieczniona w książkach Izaaka Baszewisa Singera, dla którego ta część Warszawy z ulicą Krochmalną była centrum jego „kosmosu”.
Tradycje handlowe przetrwały w Hali Mirowskiej i na bazarku w parku Mirowskim. Legenda „brzucha Warszawy” i kultowych knajp jest nadal żywa w kulturze popularnej. Została uwieczniona w apaszowskim walcu „Bal u starego Joska”, znanego też jako „Bal na Gnojnej”, pieśni wykonywanej m.in. przez Stanisława Grzesiuka, Bohdana Łazukę, Staśka Wielanka, Szwagierkolaskę z Muńkiem Staszczykiem, czy duet Maleńczuk & Waglewski.
Może „brzuchem Warszawy” stanie się hala Gwardii po modernizacji? Może plac Żelaznej Bramy stanie się jednym z ulubionych miejsc mieszkanek i mieszkańców naszego miasta oraz turystów?
Żelazna Brama i Marszałkowska jak nowe
Plac Żelaznej Bramy to część Nowego Centrum Warszawy: projektu, który ma sprawić, że centrum stanie się bardziej przyjazne. Jest też częścią historycznego centrum miasta. Blisko są: plac Bankowy, ogród Saski i plac Teatralny, nieco dalej Stare Miasto, Trakt Królewski i przebudowywany plac Defilad.
W ramach projektu Zielonej Marszałkowskiej na odcinku od ulicy Królewskiej do placu Bankowego, między al. Solidarności a ul. Królewską wyremontowany został chodnik, powstała droga dla rowerów i uporządkowano parkowanie. W przyszłym roku frezowana będzie zniszczona jezdnia. Przybędzie również ponad 60 drzew, liczne krzewy i byliny – ich sadzenie już trwa. Hale Mirowskie oraz towarzyszący im bazar pozostaje miejscem chętnie odwiedzanym przez mieszkańców. Jednocześnie plac Żelaznej Bramy, który kiedyś był przylegał do ogrodu Saskiego, obecnie jest od niego odcięty bardzo szeroką ulicą Marszałkowską.
– Jak możemy to zmienić? Plac wymaga odnowy. Chcemy wypracować koncepcję nowego placu w dialogu z mieszkańcami i ekspertami – w formule warsztatów urbanistycznych charrette. Dzięki temu łatwiej będzie uwzględnić zarówno wiedzę ekspertów i ekspertek od urbanistyki, krajobrazu, konserwacji zabytków czy mobilności, jak i perspektywę osób korzystających z placu – wyjaśnia Bartosz Rozbiewski z Biura Architektury i Planowania Przestrzennego.
Trzy place w centrum miasta
Warsztaty projektowe dla placu Żelaznej Bramy to kolejny etap zmian w ramach NCW. Wiosną 2023 roku odbyły się warsztaty projektowe dla placu Teatralnego. Obecnie trwają warsztaty charrette dla placu Bankowego. Ich efekt będzie można zobaczyć w najbliższą środę, 22 listopada, w Widok Towers (Aleje Jerozolimskie 44) w godz. 17:00-20:00, podczas prezentacji wypracowanej koncepcji.
Jak wziąć udział w konsultacjach?
Konsultacje trwają do 13 grudnia 2023 r. Nie obowiązują żadne zapisy. Na wszystkie wydarzenia jest wstęp wolny.
Żeby wziąć udział w spotkaniach, warsztatach i dyskusjach można:
- do 28 listopada wypełnić ankietę online na stronie konsultacje.um.warszawa.pl
- przyjść na spacer architektoniczny 2 grudnia (sobota) o godz. 11:00 – zbiórka przy pomniku Tadeusza Kościuszki
- pracować z ekspertami na sesjach warsztatowych w Widok Towers (Aleje Jerozolimskie 44):
- 4 grudnia (poniedziałek) godz. 17:00-20:30;
- 7 grudnia (czwartek) godz. 17:00-20:30;
- 13 grudnia (środa) godz. 17:00-20:00 – prezentacja wypracowanej koncepcji;
- odwiedzić punkt konsultacyjny 5 grudnia (wtorek) między w godz. 16:00-18:00 w Widok Towers.
W trakcie warsztatów 4 i 7 grudnia dla dzieci przygotowane będą zajęcia plastyczno-architektoniczne. Zapewniona dobra zabawa i opieka.
Masz newsa? Interesujesz się inwestycjami w Warszawie? Pisz do nas na adres: redakcja@nowawarszawa.pl Śledź nas na bieżąco na Facebooku.
