4 marca 2015 r. zmarł w wieku 89 lat Zbyszko Siemaszko, doskonały fotograf, znany przede wszystkim z zachwycających obrazów Warszawy lat 50., 60. i 70., wykonywanych dla tygodnika „Stolica”. Przypominamy sylwetkę wybitnego autora.
Zbyszko Siemaszko urodził się w roku 1925 w Wilnie. Jego ojciec, Leonard Siemaszko, prowadził znany zakład fotograficzny, w którym fotografował się m.in. Józef Piłsudski.
W latach 1939–1944 walczył w szeregach Armii Krajowej na Wileńszczyźnie, w 3. Brygadzie Szczerbca (3. Wileńska Brygada Partyzancka AK, pseudonim „Swojak”). W przerwach między walkami fotografował codzienność partyzantów. W czerwcu 1944 r. został ranny w głowę, schwytany przez Niemców, a następnie odbity i ukryty na wsi. W drugiej połowie 1944 r. pracował jako fotograf w radzieckiej jednostce wojskowej
Po wojnie zamieszkał w Warszawie, gdzie studiował w Szkole Głównej Planowania i Statystyki. Pracował na etacie fotografa w Społecznym Przedsiębiorstwie Budowlanym oraz Państwowym Przedsiębiorstwie Budowlanym Konserwacja Architektury Monumentalnej. Wyspecjalizował się wówczas w fotografii architektury.
W 1953 roku zaczął się okres twórczości, z którego dziś znamy Siemaszkę najlepiej. Pracował dla tygodnika „Stolica”, dla którego fotografowali także Tadeusz Rolke i Jacek Sielski. Zdjęcia z tego czasu dokumentują m.in. odbudowę Warszawy, powstającą architekturę oraz życie codzienne mieszkańców stolicy, jak np. słynne kolorowe uliczne fotografie wykonane na rogu Alej Jerozolimskich i Nowego Światu w roku 1959. Na zdjęciach wykonywanych dla „Stolicy” możemy znaleźć m.in. liczne perełki modernistycznej architektury (wiele z nich nie zachowało się do dziś, jak np. Supersam, pawilon chemii czy Centralny Dom Towarowy), modę PRL-u, sceny uliczne, mieszkańców Warszawy w czasie wolnym, flagowe inwestycje budowlane czy przedstawicieli różnych zawodów.
Od 1969 r. Siemaszko pracował w „Perspektywach”, zaś od 1990 r. był na emeryturze, działając społecznie w Zarządzie Związku Polskich Artystów Fotografików, którego członkiem był od roku 1951.
W latach 2007-2008 blisko 6000 fotografii Siemaszki trafiło do Narodowego Archiwum Cyfrowego.
Na szczęście pozostały jego zdjęcia. Wiele z nich znajdziecie w książkach, które ukazują się dzięki współpracy Wydawnictwa Bosz i Narodowego Archiwum Fotografii. Dosłownie kilka dni temu do księgarń trafił kolejny tom cyklu Warszawa – foto retro. Ostatnia książka z przedmową Beaty Tyszkiewicz ukazała się pod patronatem Nowej Warszawy.
