Dom aukcyjny DESA Unicum zaprasza na pierwszą przekrojową wystawę poświęconą sztuce naiwnej i ludowej. Do 11 marca w siedzibie przy ul. Pięknej 1A można podziwiać ponad 100 prac artystów takich jak Nikifor Krynicki, Maria Korsak, Erwin Sówka, Jan Płaskociński czy Eugeniusz Zegadło.
Twórczość artystów funkcjonujących poza instytucjonalnym obiegiem sztuki przeżywa obecnie prawdziwy renesans. Inspiracje czerpią z niej nie tylko kolekcjonerzy, ale także projektanci mody i muzycy. Postać Gai, motywu bliskiego Erwinowi Sówce, stała się nawet inspiracją do utworu, który będzie reprezentował Polskę na 69. Konkursie Piosenki Eurowizji w Bazylei. Teraz sztuka naiwnych i ludowych twórców zyskuje należne miejsce w przestrzeni galerii sztuki, a wystawa „Sztuka naiwna i ludowa. W kręgu tradycji” w DESA Unicum pozwala lepiej poznać ich niezwykły dorobek.
Sztuka naiwna – świat widziany oczami twórców
Sztuka naiwna to szerokie i wielowymiarowe pojęcie, obejmujące twórczość wykraczającą poza główne nurty artystyczne. Charakteryzuje ją subiektywna perspektywa, dbałość o detale i bogata symbolika. Artyści nieposiadający formalnego wykształcenia artystycznego często ilustrują codzienne życie, tworząc jednocześnie niezwykle osobiste i unikatowe dzieła.
Jednym z najbardziej rozpoznawalnych przedstawicieli tego nurtu jest Nikifor Krynicki, zwany „Krynickim Matejką”. Jego charakterystyczne, niewielkich rozmiarów prace powstawały na przypadkowych skrawkach papieru – stronach ze zużytych zeszytów, kartonikach i opakowaniach. Na wystawie w DESA Unicum można zobaczyć 10 jego dzieł, w tym pejzaże architektoniczne oraz przedstawienia świętych.
Erwin Sówka i mistyczny Śląsk
Wielu artystów naiwnych odnajdywało się w amatorskich kołach plastycznych działających przy zakładach pracy. Jednym z najsłynniejszych tego typu ugrupowań była Grupa Janowska, zrzeszająca górniczych malarzy-amatorów. Jej członkiem był Erwin Sówka – pochodzący z Giszowca górnik i malarz samouk, który łączył fascynację kulturą Starożytnego Wschodu ze śląskimi realiami. Na jego płótnach patronka górników, św. Barbara, spotyka się z Isztar i Wenus z Willendorfu. Na wystawie w DESA Unicum można zobaczyć m.in. jego prace „Medytacja”, „Gaja” i „Medium II”, pełne symboliki i mistycyzmu.
Maria Korsak – sztuka jako droga do niezależności
Twórczość naiwną często kształtuje silna osobowość artysty, a motywacje do rozpoczęcia malarskiej drogi bywają niezwykłe. Maria Korsak, jedna z najbardziej rozpoznawalnych polskich malarek naiwnych, zaczęła malować dopiero w wieku 50 lat. Jej pierwsze zetknięcie ze sztuką miało miejsce przypadkowo – podczas wizyty w Moskwie zamiast do urzędu trafiła do muzeum i tak pochłonęły ją oglądane obrazy, że spóźniła się na spotkanie w sprawie repatriacji do Polski. Zainspirowana dziełami wielkich mistrzów, zaczęła malować, używając prymitywnych pędzli zrobionych z własnych włosów. Po przeprowadzce do Warszawy w 1959 roku rozwijała swój styl, tworząc idealizowane pejzaże miejskie z wiecznie błękitnym niebem.
Jej twórczość spotkała się z niechęcią męża, który początkowo niszczył obrazy, wystawiając je na balkon podczas deszczu. Dopiero gdy zaczęła zdobywać uznanie, jej prace zaczęły przynosić dochody. W 1963 roku miała swoją wystawę w Museum of Modern Art w Miami.
Sztuka ludowa i jej miejsce na wystawie
Sztuka naiwna i ludowa często się przenikają, mając wspólne cechy i twórców. Jednym z ciekawych przykładów jest rodzina Zegadłów. Adam Zegadło, jako 13-latek, zaczął rzeźbić, aby pomóc rodzinie po śmierci ojca. Jego talent szybko został zauważony – pierwsze prace trafiły do Muzeum Świętokrzyskiego w Kielcach, a później na wystawy w Zachęcie i za granicą. Jego syn, Henryk Zegadło, poszedł już drogą akademicką – studiował malarstwo na ASP w Warszawie, tworząc obrazy na szkle i sakralne rzeźby inspirowane sztuką ludową. Największą kolekcję jego dzieł posiada Muzeum Narodowe w Kielcach, ale teraz można je także zobaczyć w DESA Unicum.
Wystawa „Sztuka naiwna i ludowa. W kręgu tradycji” prezentuje ponad 100 unikatowych obiektów i jest dostępna do 11 marca przy ul. Pięknej 1A. Wstęp jest bezpłatny.
