Budowa Placu Centralnego nabiera tempa i budzi liczne kontrowersje. W ramach nowego zagospodarowania przestrzeni przed Pałacem Kultury i Nauki planowana jest rekonstrukcja trybuny honorowej z lat 50. XX wieku. Pierwotnie pełniła ona funkcję miejsca dla partyjnych dygnitarzy, z którego obserwowali defilady i masowe uroczystości państwowe. Jednak pomysł jej odbudowy spotyka się z ostrą krytyką, ponieważ dla wielu osób stanowi powrót komunistycznego reliktu i symbol autorytarnej przeszłości.
Instytut Pamięci Narodowej zdecydowanie sprzeciwia się rekonstrukcji, podkreślając jej związek z komunistycznym reżimem. Jak wyjaśnia rzecznik IPN:
„Uprzejmie informuję, że w naszej ocenie ta trybuna honorowa w ogóle nie powinna być odtwarzana. Warto zwrócić uwagę, że wpis Pałacu Kultury i Nauki do Rejestru Zabytków nie objął tego elementu. Twierdzenie, że trybuna ma jakąkolwiek wartość, bo „wpisała się w wiele historycznych wydarzeń”, jest, naszym zdaniem, całkowicie nieuzasadnione. Jedyną funkcją tego obiektu było zapewnienie monumentalnej oprawy najwyższym funkcjonariuszom komunistycznego reżimu podczas masowych uroczystości. Przemówienie Władysława Gomułki 24 października 1956 r. i okoliczności jego powrotu do władzy są należycie opisane przez historyków, ale nie zasługują na upamiętnianie w tej formie. Był to moment odebrania sterów państwa jednej ekipie komunistycznej przez drugą, która ostatecznie skompromitowała się masakrą robotników na Wybrzeżu w grudniu 1970 r. Za odstąpieniem od odtwarzania trybuny przemawia też fakt, że zaburzałaby ona koncepcję realizacji Placu Centralnego na osi Pałacu Kultury i Nauki. Koncepcja zakłada wykonanie układu chodników i zieleni, odwzorowujących sieć przedwojennych ulic i zarys wyburzonych po wojnie budynków. Ewentualne odtworzenie trybuny zaburzy ten układ. Wystarczającym świadectwem powojennego urbanistycznego barbarzyństwa, które doprowadziło do powstania olbrzymiej blizny w tkance ścisłego centrum stolicy Polski, jest właśnie sam Pałac Kultury i Nauki. Utrwalanie kolejnego obcego elementu w postaci trybuny jest całkowicie nieuzasadnione i w opinii Instytutu Pamięci Narodowej w całości niezgodne z zapisami ustawy z 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego. Jak wykazano, obiekt ten kojarzy się wyłącznie i jednoznacznie z najwyższymi władzami niesuwerennego, komunistycznego państwa, które z tej trybuny odbierały nienależne hołdy zniewolonego społeczeństwa.” – mówi Rafał Leśkiewicz, rzecznik prasowy Instytutu Pamięci Narodowej.
Plac Centralny – nowa przestrzeń, ale czy bez trybuny?
Plac Centralny ma stać się zieloną i przyjazną przestrzenią miejską, łączącą historię z nowoczesnością. Obok trybuny znajdzie się ponad 200 drzew, zbiornik wodny oraz nawierzchnia odtwarzająca układ dawnych ulic przedwojennej Warszawy. Otwarcie nowego Placu Centralnego przewidziano na maj 2025 roku. To miejsce ma stać się nowym centrum spotkań, wydarzeń kulturalnych i odpoczynku dla mieszkańców oraz turystów Czy odbudowa trybuny to trafiony pomysł, czy może relikt przeszłości? Opinie na ten temat zapewne będą podzielone, ale jedno jest pewne – Plac Centralny zmieni oblicze centrum Warszawy.
