To jedno z najbardziej intrygujących miejsc na mapie Warszawy – maleńki budynek u zbiegu ulic Długiej i Freta, o powierzchni zaledwie 12 m², już niebawem odzyska dawny blask. Ten niepozorny obiekt – dziś niemal zapomniany i popadający w ruinę – skrywa niezwykłą historię, sięgającą połowy XIX wieku. Powierzchnia użytkowa budynku wynosi jedynie 9 m², ale jego znaczenie będzie zdecydowanie większe. Z inicjatywy Klasztoru Paulinów ma tu powstać galeria sztuki sakralnej. Za projekt odpowiada architekt Jacek Tryc.
Zbudowany w 1843 roku przez Karola Banascha jako kiosk z artykułami tytoniowymi, przez dekady pełnił funkcję lokalnego punktu sprzedaży gazet i papierosów. Mimo, że budynek został uszkodzony podczas Powstania Warszawskiego, zdołał przetrwać i przez dziesięciolecia stanowił element codziennego krajobrazu stołecznego Starego Miasta. W ostatnich latach obiekt został opuszczony i zaniedbany. Jego stan techniczny ulegał coraz większej degradacji – odpadający tynk, zniszczone okna i drzwi, niszczejąca elewacja… Aż w końcu pojawiła się nadzieja na nowy rozdział.
Za inicjatywą rewitalizacji stoi Klasztor Paulinów, a pomysłodawcą i inicjatorem zmian jest przeor klasztoru, o. Krzysztof Wendlik. Celem projektu jest nie tylko przywrócenie dawnej estetyki zabytku, ale przede wszystkim nadanie mu nowej funkcji – galerii sztuki sakralnej. W założeniu będzie to kameralna przestrzeń ekspozycyjna, gdzie mają być prezentowane współczesne dzieła inspirowane duchowością i sacrum.
Projekt renowacji został opracowany przez znanego warszawskiego architekta Jacka Tryca we współpracy z konserwatorem zabytków Pawłem Sobczyńskim. Głównym założeniem było zachowanie historycznego charakteru budynku. Przywrócone zostanie oryginalne wejście od strony ul. Długiej, planowane jest również odtworzenie detali architektonicznych elewacji. Projekt powstanie w ścisłej konsultacji z Mazowieckim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. Renowacja ruszy jeszcze w 2025 roku – będzie to nie tylko nowa galeria sztuki, ale również symboliczny gest – ożywienie fragmentu historii Warszawy i przywrócenie znaczenia drobnej architekturze. Pierwsze wizualizacje pokazują, jak przemyślane detale i szacunek do przeszłości tego miejsca mogą iść w parze z nową funkcją. W historyczne mury architekt Jacek Tryc tchnie życie i nową jakość – estetyczną, symboliczną i kulturową.
„Projektowanie tak niewielkiego, ale symbolicznie ważnego obiektu to dla mnie ciekawe wyzwanie – każdy detal będzie tu miał duże znaczenie. Chcemy przywrócić temu miejscu jego dawną godność, ale też otworzyć je na nowe życie. Galeria przy ul. Długiej 1 ma być nie tylko hołdem dla historii, ale przede wszystkim przestrzenią dialogu między sztuką a duchowością. To architektura małego formatu i wielkiego znaczenia.”— mówi o projekcie architekt.
