Niespełna dwa lata od rozpoczęcia prac budowalnych, generalny wykonawca spółka Unibep zakończyła realizację nowej Pracowni Przewrotu Kopernikańskiego (PPK) w Warszawie. Projekt od samego początku, czyli od etapu konkursu na koncepcję, był prowadzony w metodologii BIM. Nowością na skalę Polski jest także zastosowana w budynku elewacja ETFE – to chyba najbardziej nietypowa część całej konstrukcji.
Pracownia Przewrotu Kopernikańskiego stała się kolejnym elementem popularnego kompleksu, złożonego obecnie z budynku głównego Kopernika, Planetarium i Pawilonu 512. Z Centrum Nauki Kopernik skomunikowana jest podziemnym łącznikiem o długości około 25 m. Siedziba Pracowni Przewrotu Kopernikańskiego zmieści jednorazowo 600 osób. Ma trzy kondygnacje naziemne i jedną podziemną o łącznej powierzchni ok. 6000 m².
Unibep SA miał do wykonania trzy główne zadania w ramach realizacji całej inwestycji. Pierwsze, polegało na przygotowaniu placu pod budowę, co pozornie mogłoby wydawać się etapem banalnie prostym. Jednak nie w przypadku PPK zlokalizowanej w bliskim sąsiedztwie Wisłostrady, w samym sercu jakże zurbanizowanej i tętniącej życiem dzielnicy Powiśle.
Trzy główne wyzwania
Najbardziej skomplikowanym technicznie i czasowo okazało się przełożenie dużej magistrali ciepłowniczej (sieć cieplna 2xDN900), która w pierwotnej wersji przechodziła przez środek budynku. Aktualnie znajduje się ona w rurach osłonowych ok. 1,5 m od ściany piwnicy budynku PPK. Parter budynku jest nadbudowany nad wspomnianym ciepłociągiem. Poza tym przełożono m.in.: kable tramwajowe, elektryczne i teletechniczne oraz instalację wodociągową obsługującą tunel Wisłostrady i zapewniającą dla tej drogi ochronę przeciwpożarową.
Kolejne zadanie, w którego realizacji zespół Unikalnych musiał wykazać się ogromnym doświadczeniem i wiedzą było wykonanie podziemnego łącznika o długości ok. 25 m. Funkcjonalnie spina on Centrum Nauki Kopernik z Pracownią Przewrotu Kopernikańskiego.
Ostatnie zadanie polegało na posadowieniu budynku w odległości mniejszej niż metr od Tunelu Wisłostrady – trasy szybkiego ruchu wzdłuż lewego brzegu Wisły. Budynek PPK powstał jako częściowo nadwieszona konstrukcja ramowa o 21 m rozpiętości między słupami nad już istniejącym garażem podziemnym. Znaczna rozpiętość, prawie że mostowa, jest bardzo nietypową dla tego budynku i zasługuje na podkreślenie.
Konstrukcja budynku została wykonana z ok. 655 ton bardzo skomplikowanej konstrukcji stalowej, czyli duże, ciężkie i nietypowe elementy, trudne w bardzo precyzyjnym montażu. Warto dodać, że również roboty wykończeniowe nie należały do najłatwiejszych: liczne szczegóły i detale, o których realizację na najwyższym poziomie musiał zadbać generalny wykonawca.
„Nadmuchiwana” fasada
Elewacja ETFE to chyba najbardziej nietypowa część całej konstrukcji i jedno z pierwszych tego typu rozwiązań w Polsce. Przeszklona elewacja została otoczona warstwą „poduszek” – tzw. druga skóra elewacji. Specjalny system będzie je wypełniał powietrzem na bieżąco, jeżeli wewnątrz spadnie ciśnienie. Ten innowacyjny system został wcześniej zastosowany m.in. w budynku politechniki w Pradze oraz siedzibie firmy Unilever w Hamburgu.
Podwójna warstwa membran ETFE, z szytych brytami, ma walory nie tylko wizualne (materiał jest na tyle przejrzysty, aby zachować wizualny kontakt z otoczeniem), ale przede wszystkim praktyczne: izolacyjne i akustyczne. Dzięki poduszkom budynek zyskuje na termice, jest bardziej ekologiczny i wpisuje się w trend budownictwa pasywnego. Dla porównania, gdyby zamiast „nadmuchiwanej” fasady zastosować szkło – konstrukcja byłaby dużo cięższa i droższa, po prostu nieekologiczna. Warto również dodać, że poduszki są łatwe w montażu: są dostarczane na budowę w postaci prefabrykatów i montowane bezpośrednio do konstrukcji stalowej budynku.
Inteligentne i ekologiczne rozwiązania
Budynek Pracowni Przewrotu Kopernikańskiego będzie też korzystał z wielu ekologicznych i energooszczędnych rozwiązań. Wyposażony jest m.in. w farmę fotowoltaiczną.
Ponadto, budynek wyposażony jest w agregat wody lodowej, który obsługuje chłodnice w centralach wentylacyjnych i klimakonwektory w pomieszczeniach. To rozwiązanie ma znaczącą przewagę nad tradycyjnymi systemami chłodzącymi. Przede wszystkim, agregat wykorzystuje naturalną, powszechnie występującą w przyrodzie substancję, jaką jest woda. Jest wydajny i bardziej ekologiczny od klimatyzacji, w której za odprowadzanie ciepła odpowiedzialny jest szkodliwy dla środowiska freon. System wody lodowej jest też tańszy w eksploatacji – do działania nie potrzebuje bowiem dużych ilości energii. Warto wspomnieć, że urządzenie cechuje też wyższa szczelność, dzięki czemu rzadziej ulega awariom.
PPK posiada również system zagospodarowania wody deszczowej.
Pracownia Przewrotu Kopernikańskiego korzysta z Building Managment System (BMS). Program ten w graficzny sposób pozwala zarządzać i nadzorować instalacje techniczne w zakresie central wentylacyjnych, węzła cieplnego, węzła wody lodowej oraz liczników mediów. Ponadto BMS steruje pracą instalacji oświetlenia i klimakonwektorów. Automatyzacja procesów wpływa na komfort oraz bezpieczeństwo użytkowników budynków, a także przynosi korzyści finansowe. Wśród inteligentnych rozwiązań zastosowanych w PPK na wymiennie zasługuje chociażby zautomatyzowane zarządzanie temperaturą i światłami w pomieszczeniach.
Kolejnym inteligentnym i zarazem ekologicznym rozwiązaniem zastosowanym w Pracowni Przewrotu Kopernikańskiego jest system sterowania oświetleniem.
Wszystkie oprawy zarządzane są centralnie z systemu BMS, a regulacja natężenia oświetlenia jest realizowana w oparciu o informacje z czujników zamontowanych na całym budynku. Dla komfortu użytkowników budynku wykonano również lokalne sterowanie oświetleniem, które umożliwia płynną regulacje natężenia w danych strefach.
Rola PPK
Pracownia Przewrotu Kopernikańskiego będzie miejscem prowadzenia interdyscyplinarnych prac badawczo-rozwojowych. Pracownia połączy badania z zakresu edukacji, psychologii i socjologii oraz nowych technologii i nauk inżynieryjnych.
Znajdą się w niej laboratoria wyposażone w sprzęt niezbędny do prowadzenia zajęć biologicznych, chemicznych, fizycznych i mechatronicznych, a także profesjonalne studio nagrań. Powstanie także duży warsztat konstruktorski z narzędziami do projektowania i realizacji wyzwań inżynierskich. Z kolei, lustra weneckie, sprzęt do analizy behawioralnej i urządzenia rejestrujące pozwolą na prowadzenie zaawansowanych badań.
W nowym budynku zaaranżowana zostanie również przestrzeń biurowa oraz showroom, w którym będzie prezentowane to, czym aktualnie zajmuje się Pracownia.
Fot. Unibep
