Festiwal Skrzyżowanie Kultur odbywa się od 2005 r. Łącznie wystąpiło na nim 177 artystów z 60 krajów i 6 kontynentów. Jest największą w Polsce prezentacją muzyki świata i wielokulturowości. Program wydarzenia przygotowuje Rada Programowa: Maria Pomianowska (dyrektor artystyczna), Maciej Szajkowski, Marta Dobosz. Organizatorem festiwalu jest Stołeczna Estrada. Jubileuszowa edycja to fuzja tradycji i nowoczesności. Podczas pięciu festiwalowych dni scena przed PKiN rozbrzmiewać będzie rytmami z odległych zakątków globu, od Brazylii po Etiopię. Poza programem głównym czekają: koncerty klubowe, warsztaty oraz Sounds Like Poland, czyli prezentacja rodzimych twórców world music i spotkania eksperckie. Festiwal zaskoczy też widzów spotkaniami w przestrzeni miasta.
Tegoroczna jubileuszowa edycja będzie wyjątkowa – zapowiada Andrzej Matusiak, dyrektor Stołecznej Estrady. – Legendy i odkrycia, które wystąpią na Skrzyżowaniu Kultur, to artyści wyznaczający nowe kierunki w historii muzyki świata. Pielęgnują zapomniane tradycje i odkrywają ich subtelności w śmiałej współczesnej interpretacji.
Legendy i odkrycia na scenie głównej
Na scenie głównej zagra Hugh Masekela, mistrz afro-jazzu z RPA, uważany jest za jednego z najwybitniejszych współczesnych trębaczy, a towarzyszyć będzie mu czarująca wokalistka Nomfusi. Gwiazdą festiwalu będzie Mahmoud Ahmed z Etiopii, nazywany królem abisyńskiego soulu. Zaśpiewa Zé Luis, mistrz morny, melancholijnych i zmysłowych muzycznych opowieści z Wysp Zielonego Przylądka. Będzie okazja posłuchać Tety, niezwykle uzdolnionego gitarzysty i wokalisty z Madagaskaru. Oryginalny mariaż tradycyjnych brzmień i współczesnych kompozycji zaprezentuje koreański duet Su: m. Irański folk reprezentować będzie zespół Rastak. Z Włoch przyjedzie grupa Mascarimirì. Do muzycznej zabawy zaproszą Brazylijczycy z Barbatuques, którzy tworzą niesamowite widowiska, wykorzystując wyłącznie własne ciała. Klaszczą, stepują, kląskają, wydobywają dźwięki, uderzając się o uda i policzki. Ich unikalnej techniki tzw. body percussion można będzie uczyć się podczas towarzyszących festiwalowi warsztatów. Członkowie Barbatuques zapowiedzieli, że na finał zajęć wystąpią w piątek o godz. 17:30 na Starówce /blisko kościoła św. Anny/ w towarzystwie wszystkich uczestników. To spontaniczne show będzie dodatkową okazją, by poczuć ducha festiwalu. Skrzyżowanie Kultur od 10lat przybliża warszawiakom odległe kraje i ich tradycje. Pokazuje, że muzyka to najbardziej zrozumiały i uniwersalny język, pozwalający na prawdziwe, międzykulturowe zbliżenie.
Premiera książki na jubileusz
Maria Pomianowska, dyrektor artystyczna FSK mówi, że ta impreza przez 10lat zmieniła Warszawę i nastawienie warszawiaków do innych kultur. Wydarzenie doceniają zagraniczni krytycy. Simon Broughton, redaktor naczelny magazynu „Songlines” przyznaje, że „to fajny pomysł, by do miasta, które nie jest zbyt wielokulturowe, sprowadzić świat”. Kayah zwraca uwagę, że „na czas festiwalu Warszawa zmienia się w gorącą wyspę uśmiechających się do siebie ludzi”. Siłę wydarzenia docenia także Urszula Dudziak: „Bóg wymyślił muzykę, a człowiek ją poszufladkował. Festiwal Skrzyżowanie Kultur przypomina, jak to było na początku – przypomina o naszych muzycznych korzeniach”. Więcej komentarzy, wywiadów oraz autorskich publikacji podsumowujących dekadę festiwalu znalazło się w wydanej z okazji jubileuszowej edycji książce „W rytmie świata. Warszawa na Skrzyżowaniu Kultur”. Poza Kayah i Urszulą Dudziak głos zabiera w niej senegalski wokalista Mamadou Diouf. Festiwal podsumowują dziennikarze. Kuba Borysiak dokonuje subiektywnego wyboru 10najważniejszych momentów z historii Skrzyżowania Kultur. Mariusz Herma zastanawia się nad przyszłością gatunku world music. A Marcin Kydryński zabiera czytelników w fotograficzną podróż do Afryki. Książkę wydaną przez Wilk&Król Oficyna Wydawnicza można będzie kupić w festiwalowym sklepiku.
Silna polska reprezentacja
Wydarzeniem FSK będzie Sounds Like Poland, czyli seria koncertów polskich zespołów folkowych, oraz międzynarodowa debata o muzyce świata, organizowana we współpracy z Culture.pl. Wystąpią: kwartet Dagadana, zespół Mosaik łączący polską muzykę dawną i tradycyjną z orientalnymi brzmieniami. Zagra rodzinna Kapela Maliszów, której specjalnością są melodie z Karpat oraz grupa Chłopcy Kontra Basia nominowana w tym roku do Fryderyka w kategorii Odkrycie Roku. Będzie okazja posłuchać zespołu Sutari, który gra na instrumentach tradycyjnych, ale także na przedmiotach codziennego użytku jak tarka kuchenna, mikser czy klucze. Wystąpi Hańba! – mieszanka punka i kapeli podwórkowej, a także Studium Instrumentów Etnicznych, którego koncerty przypominają szamańskie misteria.
Nocne jam session
Zgodnie z festiwalową tradycją poza koncertami w namiocie głównym zaplanowano bardziej kameralne muzyczne spotkania na scenie klubowej. Tu bohaterami będą: Miąższ, Zespół Poszukiwacze Zaginionego Rulonu, Skadyktator z zespołem Kosmiczne Kombo, grupa Ritmobloco Vanguardia feat. Eric Folly oraz SOM B. Warto na wieczory w festiwalowym klubie zabrać własne instrumenty i przyłączyć się do wspólnego muzykowania.
Wszystko o Etiopii
Wydarzeniem specjalnym festiwalu będzie spotkanie „Kierunek Etiopia” (27 września, sobota, godz. 17). W namiocie festiwalowym poprowadzi je dziennikarz Polskiego Radia Kuba Borysiak. Jego gośćmi będą: Michal Lipszyc – wybitny tłumacz literatury, pod którego redakcją powstał najnowszy numer „Literatury na świecie” poświęcony Etiopii, oraz Francis Falceto – odkrywca i promotor etio-jazzu, wydawca ponad 30 płyt „Ehtiopiques”. O kulturze i historii rodzinnego kraju Mahmouda Ahmeda opowie także dr Hanna Rubinkowska-Anioł. A swoim świeżym spojrzeniem na muzyczne tradycje Etiopii podzieli się reżyser Maciej Bochniak, który pracuje właśnie nad filmem dokumentalnym „Ethiopiques – bunt duszy”. Podczas spotkania, na które wstęp jest bezpłatny, dostępny będzie najnowszy numer „Literatury na świecie”.
Chillout w dobrej scenografii
Atmosferę festiwalu tworzyć będzie podobnie jak w ubiegłych latach scenografia nawiązująca do motywu przewodniego „Legendy i odkrycia”. Do jej współtworzenia kolektyw NO MUDA zaprosił znakomite artystki – Hannę Rechowicz oraz Justynę Medoń. Pierwsza to urodzona w 1926 r., legenda polskiego wzornictwa, autorka mozaik i dekoracji architektonicznych, projektantka tkanin i kolaży. Druga jest młodą absolwentką londyńskiego Surface Design w College of Communication, projektantką tkanin i tapet, jedyną w Polsce autorką wielkoformatowych realizacji metodą sitodruku. Wspólnie stworzyły fantasmagoryczne dekoracje namiotu festiwalowego. Zobaczymy wystrój inspirowany przeszłością, ale proponujący nowatorskie podejście do takich materiałów jak karton, fizelina, czy lionleum. Miękkie siedziska, stonowane światło, delikatne tkaniny użyte w strefie chilloutu będą sprzyjać wypoczynkowi i kontemplacji. Część wyposażenia to dzieło młodych polskich projektantów. Dzięki temu pomysłowi legendy i odkrycia spotkają się nie tylko na muzycznej scenie festiwalu, ale także w przestrzeni scenograficznej. „To legendy zrodziły nowe odkrycia, to odkrycia podtrzymują pamięć o legendach. W każdej dziedzinie: muzyce, sztuce, projektowaniu, literaturze… Zawsze będzie ktoś, kto stworzył wzór i na jego podstawie rodzą się wszystkie nowe byty” – wyjaśniają autorki scenografii.
Część elementów, które wypełnią przestrzeń namiotu klubowego, powstała w 3 pokojach z kuchnią, miejscu aktywności lokalnej utworzonym przez Białołęcki Ośrodek Kultury.
W kulinarną podróż na prawdziwą etiopską ucztę zabierze nas w tym roku Abyssinia. Podstawą kuchni etiopskiej jest yndżera – placek o konsystencji naleśnika i smaku polskiego chleba na zakwasie. Na nim serwowane są pozostałe potrawy, a sam placek zastępuje sztućce, urywając kawałek ciasta nabieramy nim do ust inne dania. Etiopia jest też ojczyzną kawy i to kawa właśnie, przyrządzana w specjalny sposób, będzie zwieńczeniem każdego posiłku.
