REDAKCJA

REKLAMA

POLITYKA PRYWATNOŚCI

Warszawa 1945 według Vachona [Zdjęcia]

Strona główna Informacje Warszawa 1945 według Vachona

John Vachon trzykrotnie odwiedził Polskę: w 1947, 1956 i 1963 roku. Po raz pierwszy przyjechał do Polski na zlecenie UNRRA1, by dla amerykańskich mediów dokumentować pomoc finansowaną w ogromnej mierze przez Stany Zjednoczone. Amerykański fotoreporter wylądował w Warszawie 8 stycznia 1946.

Gruzy sięgały często pierwszego piętra. Fotograf został ulokowany w hotelu Central w Alejach Jerozolimskich, jednej z nielicznych wysp wśród wszechobecnych rumowisk. Skala zniszczeń przeraziła Amerykanina, uważał, że miasta nie da się odbudować. „Miasto wielkości Detroit, teraz w 90% całkowicie zniszczone” – wkrótce po przyjeździe napisał do żony. Wobec rozmiaru ruin fenomenem jest ówczesna liczba mieszkańców miasta – prawie pół miliona. Stosunkowo mało zniszczona Praga oraz miejscowości podwarszawskie nie mogły przyjąć wszystkich wracających, stąd życie skupiało się w granicach niewielkich w miarę zachowanych fragmentów, które stopniowo łączyły się z sobą oczyszczanymi trasami. Rozkwitające wbrew wszelkiemu rozsądkowi w unicestwionym – wydawałoby się – mieście życie zrobiło ogromne wrażenie na Vachonie. Jak pisał w liście do żony: „W ciągu pierwszych sześciu godzin poczułem się podobnie jak ludzie tego niesamowicie żywotnego miasta (…). Patrząc na ludzi, wiem, że to miasto jest wspaniałe (…). Gdziekolwiek się tu ruszyć, tylko ruiny domów bez dachów i większości ścian, a w tych rumowiskach mieszkający ludzie! Dworzec  kolejowy2, dokładnie naprzeciw mojego okna, miał być najwspanialszym dworcem w Europie, skończony na trzy miesiące przed inwazją. Został wysadzony w powietrze i teraz to wielka kupa zwalonych betonowych ścian, stalowych podpór, cegieł i szmat. Nie mogę czasem uwierzyć w widoczne tu ślady okrucieństwa, ani tego zrozumieć”.

Vachon poza Warszawą fotografował Wrocław, Gdańsk, Katowice i Kraków. Pozostawił po sobie również unikatowy cykl zdjęć dokumentujących przesiedlanie mieszkańców Kresów Wschodnich na tzw. Ziemie Odzyskane. Mimo uwiecznionych na kliszach dominujących ruin zdjęcia Vachona nie są zapisem zniszczeń, to również o wiele więcej niż dokumentacja pomocy udzielonej Polakom w ramach UNRRA. Fotografie są przede wszystkim opowieścią o ludziach, których determinacja w dążeniu do normalnego życia, nadzieja i odporność urzekły amerykańskiego fotoreportera.

Fotograf wrócił do Polski jeszcze dwukrotnie, w 1956 i 1963 roku, tym razem na zlecenie magazynu „Look”, który chciał przybliżyć swoim czytelnikom realia życia w naszym kraju. Z obu pobytów zachowały się zdjęcia dokumentujące zmiany, które zaszły od 1946 roku, m.in. absurdalnie królujący nad wciąż częściowo zniszczoną Warszawą Pałac Kultury oraz znane Vachonowi z pierwszej wizyty miejsca w stolicy jak choćby „Dziki Zachód”, okolice hotelu Polonia czy Małego Getta, a więc fragmenty miasta raczej niepokazywane turystom. Nadal jednak najbardziej interesowali go ludzie. Zdjęcia z kolejnych dekad są dalszym ciągiem tej samej, rozpoczętej w 1946 roku opowieści, której głównymi bohaterami są zwykli ludzie starający się normalnie żyć wbrew historii, mimo autorytarnego systemu i wciąż odczuwalnych skutków wojny. Wśród zdjęć wykonanych w czasie ostatniego, trzeciego pobytu szczególnie przykuwa uwagę portret młodziutkiej Beaty Tyszkiewicz, wschodzącej wówczas gwiazdy polskiego kina. Miałam 25 lat, kiedy John Vachon fotografował mnie na Rynku Starego Miasta – mówi aktorka. Nowo odtworzona starówka wyglądała inaczej, pusto, jak widać na zdjęciu: jeden autobus i jeden samochód. Na Starym Mieście mieszkali znani ludzie: Kazimierz Brandys, Janusz Minkiewicz, Adam Mauersberger, Stanisław Jerzy Lec. W piwnicy Wandy Warskiej i Andrzeja Kurylewicza grano jazz. Do dziś mam płytę Nancy Wilson, którą na zdjęciu trzymam w ręku. A piesek nazywał się Kacperek i był pożyczony do sesji. O Vachonie pisano fotograf-poeta, mam nadzieję, ze zobaczą to Państwo w jego albumie.

1_VCH_Warszawa_004 3_VCH_Warszawa_018_p92_done 9_05640a 912c06346474368f856e250d0acc9e13 John Vachon, Poland 1946, Ruined shrine in Warsaw john_vachon_trzy_razy_polska_3 Vachon7-MG

 

Wiadomości

Totalbud osiąga stan surowy zamknięty Markowego Targówka

Stołeczna spółka generalnego wykonawstwa Totalbud SA osiągnęła stan surowy zamknięty budynku mieszkalnego Markowy Targówek w Markach przy ulicy Kosynierów. Zlokalizowany w...

Studio Zdrofit – w Warszawie powstał pierwszy inteligentny klub fitness

W warszawskim Wilanowie powstał pierwszy butikowy klub Studio Zdrofit, którego znakiem rozpoznawczym jest nowoczesna technologia. Studio funkcjonuje...

Kolejny etap projektu Modern Mokotów. Archicom dokupuje sąsiadujące z inwestycją grunty

Warszawska inwestycja Modern Mokotów, w której za realizację segmentu mieszkaniowego odpowiada Archicom, wkracza w kolejny etap. Deweloper zawarł umowę przedwstępną...

Otwarcie mostu nowego mostu już jutro!

Prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski w trakcie dzisiejszej debaty z kandydatami na Prezydenta Warszawy powiedział, jutro zostanie otwarta dla mieszkańców i turystów kładka...

Plac Bankowy będzie jeszcze bardziej zielony

ZDM sadzi nowe drzewa i krzewy w narożniku placu przy ul. Elektoralnej. Nasadzenia są uzupełnieniem zeszłorocznych robót, podczas których na placu...

Wedel otworzy muzeum czekolady.

Firma Wedel finalizuje największą od 100 lat inwestycję i zaprasza do swojego świata. Pierwsi turyści pojawią się już jesienią w jedynym o takiej...

Polecane

Konwiktorska Residence – najlepszy adres w sercu Warszawy

Przy Konwiktorskiej 4, zaledwie kilkadziesiąt metrów od Starego Miasta, powstaje kameralny apartamentowiec Konwiktorska Residence. W budynku znajdzie się tylko 78 luksusowych apartamentów....

18. Nationale-Nederlanden Półmaraton Warszawski już w najbliższą niedzielę!

Już w najbliższą niedzielę, 24 marca, w stolicy wystartuje 18. Nationale-Nederlanden Półmaraton Warszawski oraz New Balance Bieg Na Piątkę. Na starcie...

Ruszają zapisy do 3. edycji Wbiegnij na Varso Tower

Sportowi amatorzy i profesjonalni zawodnicy ponownie zmierzą się ze schodami najwyższego budynku w Unii Europejskiej. Dziś od godz. 14:00 biegacze mogą...

Wernisaż najlepszych prac uczestników i zwycięzców Warszawskiego Maratonu Fotograficznego

11 marca 2024 r. odbył się uroczysty wernisaż zdjęć uczestników 4. edycji Warszawskiego Maratonu Fotograficznego, organizowanego przez kawiarnie Green Caffè Nero. Motywem...

Wiosna coraz bliżej. Centrum Praskie Koneser z mnóstwem różnorodnych wydarzeń

Przyciągające wystawy, kreatywne warsztaty, kulinarne doznania i jeszcze więcej rozmaitych atrakcji. Centrum Praskie Koneser w Warszawie z przytupem wita najpiękniejszą porę roku....

Bieg Na Szczyt Rondo 1 próbą generalną przed mistrzostwami świata

16 marca odbędzie się 12. edycja Biegu Na Szczyt Rondo 1, czyli kultowego biegu po schodach na 37. piętro warszawskiego biurowca...