We wtorek, 25 lutego 2025 roku, w godzinach południowych, w Wojskowym Instytucie Medycznym w Warszawie, w wieku 97 lat, zmarł bp prof. dr hab. Kazimierz Romaniuk – pierwszy biskup warszawsko-praski, wybitny biblista, tłumacz Pisma Świętego i wieloletni wykładowca akademicki.
Młodość i święcenia kapłańskie
Kazimierz Romaniuk urodził się 21 sierpnia 1927 roku w Hołowienkach k. Sokołowa Podlaskiego. W czasie II wojny światowej mieszkał w Warszawie, gdzie uczył się na tajnych kompletach. Po upadku Powstania Warszawskiego trafił do obozu w Pruszkowie, skąd udało mu się zbiec. Po wojnie zdał maturę i wstąpił do Wyższego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Warszawie, jednocześnie studiując na Uniwersytecie Warszawskim. Święcenia kapłańskie przyjął 16 grudnia 1951 roku z rąk kard. Stefana Wyszyńskiego.
Pierwszą parafią młodego kapłana był Raszyn, a później posługiwał jako wikariusz na warszawskiej Saskiej Kępie.
Biblista i profesor akademicki
Od początku swojej posługi kapłańskiej łączył duszpasterstwo z nauką. W 1953 roku obronił doktorat z patrologii na Uniwersytecie Warszawskim. Następnie studiował na Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie (1956-1958) oraz Ecole biblique et archéologique française w Jerozolimie (1959-1961), gdzie uzyskał kolejne tytuły naukowe.
W 1966 roku habilitował się, a w 1971 został profesorem zwyczajnym nauk biblijnych. Wykładał na Uniwersytecie Warszawskim, Katolickim Uniwersytecie Lubelskim i Akademii Teologii Katolickiej. Był również rektorem warszawskiego seminarium duchownego i Akademickiego Studium Teologii Katolickiej (1971-1982). Na arenie międzynarodowej był członkiem Światowej Federacji Apostolatu Biblijnego oraz Stowarzyszenia Nowotestamentalistów Studiorum Novi Testamenti Societas.
Biskup Warszawsko-Praski
27 lutego 1982 roku papież Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym Archidiecezji Warszawskiej. Sakrę biskupią przyjął 4 marca 1982 roku. W 1992 roku, w wyniku reorganizacji struktur Kościoła w Polsce, został mianowany pierwszym biskupem nowo utworzonej Diecezji Warszawsko-Praskiej. W ciągu 12 lat posługi (1992-2004) stworzył wszystkie struktury administracyjne diecezji, powołał 35 parafii, przeprowadził I Synod Diecezjalny (1998-2000) oraz zbudował Wyższe Seminarium Duchowne na Tarchominie.
Podczas pielgrzymki Jana Pawła II do Polski w 1999 roku gościł papieża w diecezji – w Radzyminie oraz w katedrze św. Floriana w Warszawie. 26 sierpnia 2004 roku papież Jan Paweł II przyjął jego rezygnację z obowiązków biskupa diecezjalnego. Przez kolejne 21 lat bp Romaniuk pozostawał biskupem seniorem.
Autor pierwszego od 400 lat polskiego przekładu Biblii
Największym dziełem bp. Kazimierza Romaniuka było tłumaczenie Biblii Warszawsko-Praskiej – pierwszego od 400 lat polskiego przekładu wszystkich ksiąg biblijnych dokonanego przez jednego tłumacza (poprzedni taki przekład opracował ks. Jakub Wujek SJ w XVI wieku). Praca nad tym dziełem trwała kilkadziesiąt lat i została ukończona w 1997 roku. Biblia Warszawsko-Praska doczekała się licznych wydań, wersji audio oraz e-bookowej.
Bp Romaniuk był także współautorem przekładu ekumenicznego Nowego Testamentu i Psalmów oraz autorem ponad 150 książek, 700 artykułów i licznych tłumaczeń na języki obce (włoski, niemiecki, francuski). Za swoją działalność translatorską został uhonorowany m.in. Nagrodą Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich (1991), nagrodą Feniks (2005) oraz Medalem Towarzystwa Biblijnego w Polsce (2016).
Dziedzictwo i pamięć
Bp Kazimierz Romaniuk był współkonsekratorem 9 biskupów, w tym m.in. bp. Piotra Jareckiego, bp. Tadeusza Pikusa i bp. Marka Solarczyka. Za swoje zasługi został uhonorowany tytułem honorowego obywatela Otwocka, Radzymina, Mińska Mazowieckiego i Warszawy, a także Medalem Pamiątkowym Pro Masovia.
