Konsorcjum dwóch warszawskich pracowni architektonicznych; WWAA i Konkret opracowało
koncepcję urbanistyczną dla warszawskiego Soho Factory, jednego z ciekawszych przykładów
rewitalizacji postindustrialnych terenów z pomocą wprowadzenia nowych, zdywersyfikowanych funkcji.
Koncepcja kontynuuje tworzenie realizowanego od 2008 r. nowego, tętniącego życiem fragmentu miasta, który harmonijnie wpisze się w atmosferę praskiego Kamionka, kreując jednocześnie przyjazną przestrzeń do mieszkania, pracowania i spędzania wolnego czasu.
Soho Factory to ponad 8 hektarów centralnie zlokalizowanej, postindustrialnej przestrzeni przy ul.
Mińskiej 25, która jest przywracana miastu w ramach zrównoważonej rewitalizacji i nowych projektów
inspirowanych klimatem starej Pragi, spojonych inicjatywami społeczno-kulturalnymi. Odwołanie się do handlowego, kulturalnego oraz industrialnego dziedzictwa dzielnicy pozostaje głównym punktem
odniesienia dla wszystkich planowanych inwestycji. Prezentowane założenia funkcjonalnoprogramowe
dla projektu urbanistycznego są wynikiem wieloletniego procesu, którego początki sięgają 2008 roku.
„Kiedy wprowadzaliśmy się do niewielkiego biura w budynkach przy ulicy Mińskiej, nie mogliśmy
przewidzieć, że przyjdzie nam zmierzyć się z zadaniem wyznaczenia kierunku transformacji całego
kompleksu. Nasze główne zamierzenie przyświecające tworzonej koncepcji polegało na tym, żeby
zachować i zrewitalizować wszystko to, co wartościowe dla przyszłych mieszkańców i użytkowników.
Efektem tych założeń było wyodrębnienie tzw. strefy „Z” obejmującej w większości obiekty
historyczne, w których już dziś bije serce Soho. Wokół niej znalazło się miejsce na dobrze
zaprojektowane przestrzenie mieszkalne i wypoczynkowe, a także na cały wachlarz przestrzeni
biurowych, handlowych i usługowych” – mówią Marcin Mostafa i Natalia Paszkowska, założyciele i
współwłaściciele pracowni architektonicznej WWAA.
W przygotowywanym projekcie uwzględniono zachowanie bądź ponowne wykorzystanie jak
największej liczby budynków postindustrialnych, tworzących wewnętrzną „starówkę” – strefę
dziedzictwa. Będą one dostosowane do nowych funkcji centrotwórczych, działających w skali
dzielnicy, a nawet miasta. Punktem wyjścia były rynki np. we Wrocławiu czy Zamościu, w centrum
których umieszczono budynki mieszczące funkcje, które przyciągają ludzi – ratusz, muzeum, hala
targowa.
Architekci postanowili też wykorzystać potencjał wyjątkowej, jak na były teren fabryczny, centralnie
ulokowanej strefy zieleni, która zostanie przekształcona w tętniącą życiem Pieszą Aleję. Dzięki
ograniczeniu ruchu samochodowego, stanie się ona główną osią komunikacyjną Soho. Rekreacyjny
charakter zieleńca podkreślą system drewnianych tarasów połączonych ścieżkami z odzyskanej
trylinki oraz rozrzuconymi placami zabaw i pawilonami. Jak klamra spinającą wszystko w jedną całość
przez teren pieszy przewija się motyw torów – to pamiątka po industrialnej historii terenu, gdzie ślady
po oryginalnych pofabrycznych kolejkach można odnaleźć w paru miejscach. Ta Piesza Aleja, której
oś wyznaczają dwa budynki-dominanty, a pierzeję po jednej stronie budują historyczne obiekty, jest
znakiem rozpoznawczym całego miejsca.
„W przedstawianej koncepcji, przewidziane przez nas liczne funkcje usługowe, kulturowe i handlowe
stanowią podstawowy warunek zaistnienia tego miejsca, jako w pełni wystarczalnej oraz
zrównoważonej społecznie i projektowo przestrzeni miejskiej” – dodają Marcin Mostafa i Natalia
Paszkowska.
Opracowując koncepcję, architekci przez cały czas mieli na uwadze różne sposoby przyszłego
użytkowania Soho Factory – jako miejsce pracy, odpoczynku, relaksu. Wiąże się to z koniecznością
stworzenia warunków do tego, by powstały tu miejsca pracy, spotkań i aktywności kulturalnej, dlatego
przewidziano miejsce zarówno dla pracowników biurowych, jak i dla drobnych warsztatów
rzemieślniczych czy licznych instytucji kultury. Projekt zakłada również wpisanie w całość założenia
miejsc stricte handlowych – zarówno w postaci tradycyjnych sklepów, jak również hali targowej, w
której będzie można kupić świeże warzywa i owoce. Dodatkowo, w okolicy hali zlokalizowano również
miejsce na miejski ogród warzywny, będący przedłużeniem już funkcjonującego ogrodu społecznego.
Architekci stworzyli koncepcję zrównoważonej projektowo i społecznie, otwartej, lecz zszytej z
miastem, wielofunkcyjnej dzielnicy mieszkalnej, wyposażonej w liczne przestrzenie wspólne.
