Udział Łazienek Królewskich w 22. Konkursie KOŁO „Projekt łazienki 2020”, miał być odpowiedzią na najbardziej podstawowe potrzeby warszawiaków. Architekci podeszli do sprawy poważnie – w tym roku aż 330 projektów walczyło o nagrodę Grand Prix. Po długich naradach jury wydało werdykt: dyskrecja, elegancja i poszanowanie przyrody okazały się ponadczasowe.
Projekt Dominiki Bugajskiej i Marcina Trzaski w sposób nieoczywisty odnosi się do historycznych budynków na terenie łazienkowskiego ogrodu – charakteryzuje go prosta, sześcienna bryła oraz dziedziniec z żywym drzewem. Czy propozycja młodych projektantów zostanie zrealizowana?
Zwycięski projekt pawilonu z funkcją toalety publicznej może stanąć na terenie Muzeum Łazienki Królewskie, w pobliżu ulicy Agrykoli. To niezwykle popularne miejsce na mapie stolicy, w którym każdego roku spacerują, biegają i przemieszczają się na rolkach czy rowerach nawet 3 miliony osób. Zadbanie o dostęp do pomieszczeń sanitarnych w tak wrażliwych lokalizacjach jest szczególnie istotne – wystarczy przypomnieć, że na 4200 warszawiaków przypada zaledwie jedna łazienka.
Główną misją Konkursu KOŁO jest pokazanie deficytu toalet publicznych w tych przestrzeniach miejskich, gdzie natężenie ruchu jest największe. Łazienki Królewskie są miejscem, w którym ludzie odpoczywają: spacerują, obserwują ptaki, uczestniczą w letnim kinie – jednym słowem uwielbiają spędzać tam czas. Dostępność czystej i nowoczesnej łazienki jest więc szczególnie ważna dla ich komfortu i higieny. Cieszę się, że młodzi architekci mają szansę zmierzyć się z tak niezwykłą lokalizacją jaką jest ogród łazienkowski. Tym bardziej, że czas pandemii mocno wpłynął na zwrócenie naszej uwagi w kierunku terenów zielonych – mówi Przemysław Powalacz, Prezes Geberit Polska, do którego należy marka KOŁO.
Królewski projekt
Praca nagrodzona Grand Prix, idealnie wpisała się w zadanie tegorocznego konkursu, jakim było połączenie inspiracji twórczością Dominika Merliniego, królewskiego architekta odpowiedzialnego za obecny kształt Łazienek Królewskich, ze współczesną myślą architektoniczną. Koncepcja uwzględnia odpowiednią dyskrecję należną toalecie, a także wyjątkową elegancję pasującą do zabytkowego, królewskiego parku w europejskiej stolicy.
– Obiekt, który przyszło zaprojektować uczestnikom konkursu był teoretycznie prosty i niewielki, ale jednocześnie niezwykle trudny, w wyrafinowany sposób. Autorzy zwycięskiego projektu o nazwie „Linkort” trafnie określili relację nowej architektury z historycznymi budynkami Łazienek, unikając cytatów czy dosłownej interpretacji ich określonego stylu. Zamiast tego zaproponowali kontynuację narracji o czytelnej proweniencji z XXI wieku, identyfikując najbardziej podstawowe cechy istniejących budynków – ich związek z zielenią i przestrzeniami zakomponowanych alei, relacje z wodą, światłem, sposób oglądania i odczuwania parkowej architektury formowanej przez światłocień, występującej na tle zieleni. Proponując zwartą bryłę, w jasnym kolorze wprowadzają do półprywatnego wnętrza pawilonu uformowanego jako patio, miękkim gestem zakrzywionej ściany – zaznacza prof. Ewa Kuryłowicz, przewodnicząca jury Konkursu KOŁO.
Organizatorzy Konkursu KOŁO nie poprzestają jednak na koncepcjach. W najważniejszych polskich miastach możemy oglądać już budynki będące efektem tej inicjatywy: przyciągający warszawiaków Pawilon Plażowy nad Wisłą, ukryta pod drewnianą konstrukcją toaleta w Kazimierzu Dolnym czy łazienka schowana pod zielonym pagórkiem w Płocku, to tylko niektóre z ich. Jaka jest przyszłość zwycięskiego projektu w Łazienkach Królewskich?
Mamy nadzieję, że zwycięski projekt spełni zarówno oczekiwania wobec konieczności poszanowania wartości historycznego otoczenia, jak i oczekiwania wobec ciekawej formy architektonicznej nowo projektowanego budynku. Obecnie rozstrzygnięty konkurs i wyłonienie koncepcji na projekt architektoniczny pawilonu z funkcją toalety stanowi pierwszy etap w procesie realizacji tego zadania. Status konserwatorski Łazienek Królewskich warunkuje ścisłe restrykcje w procesie uzgodnień budowlanych, projektowych i konserwatorskich. W związku z obowiązującymi procedurami kolejnym etapem będzie uzyskanie pozytywnej opinii i akceptacji zwycięskiej koncepcji projektowej przez Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Dopiero wtedy będzie można przystąpić do przygotowania wielobranżowej dokumentacji projektowej oraz uzyskać stosowne pozwolenia zgodnie z przepisami prawa budowlanego. Z perspektywy Muzeum Łazienki Królewskie zapewnienie odwiedzającym gościom podstawowego zaplecza sanitarnego i budowa pawilonu z funkcją toalety na terenie Łazienek północnych to zadanie priorytetowe. Muzeum, w miarę swoich możliwości, będzie się starało pozyskać środki finansowe na realizację tego projektu – komentuje Kamilla Pereta, Główny Konserwator, Muzeum Łazienki Królewskie.
Pozostałe nagrody w 22. Konkursie KOŁO otrzymali:
- Klaudia Walaszek-Wieczorek i Mikołaj Wieczorek – Wyróżnienie I stopnia + Nagroda specjalna za projektowanie w duchu zrównoważonego rozwoju:
- Marcin Gierbienis – Wyróżnienie II stopnia
- Iwona Golik i Katarzyna Pyczek – Wyróżnienie III stopnia
- Klaudia Gołaszewska, Marek Grodzicki, Kinga Grzybowska, Michał Hondo, Jakub Wójtowicz i Filip Zieliński – Wyróżnienie III stopnia
- Kuba Kozaczenko, Łukasz Modrzejewski, Apolonia Slesaro i Konrad Zaborski – Wyróżnienie III stopnia
- Jacek Czudak i Dominik Kowalski – Wyróżnienie internautów
Jury nie przyznało w tym roku nagrody specjalnej za najlepiej zaprojektowaną toaletę publiczną zgodną z zasadami projektowania uniwersalnego, a także nagrody „Debiut Roku”.
Wszystkie projekty, które otrzymały wyróżnienie w ramach 22. Konkursu KOŁO, można obejrzeć na stronie: www.konkurskolo.pl
AKCJA SPOŁECZNA „NIE OLEWAMY MIASTA”
Deficyt toalet publicznych to duży problem dla mieszkańców miast. W Polsce 1 toaleta publiczna przypada na 12 000 mieszkańców. „Nie olewamy miasta” to zarówno blog, jak i platforma komunikacyjna dla dziennikarzy, aktywistów i osób zaangażowanych w tematy miejskie. Od czasu 20. jubileuszowej edycji Konkursu KOŁO, autorką treści na NOM jest dziennikarka i aktywistka – Justyna Kokoszenko.
