2020 rok rozpocznie trudne lata dla budżetu stolicy. Decyzje rządu dotykają wszystkich gmin i powiatów w Polsce, ale najbardziej właśnie Warszawę. W przyszłym roku z tego tytułu Warszawa utraci dochody szacowane na blisko 1,2 mld zł.
– Budżet na najbliższy rok, ale również na najbliższe lata będzie bardzo trudny, ponieważ rząd realizuje swoje obietnice w części za pieniądze samorządów. Duża część kosztów związanych z reformami wprowadzanymi przez rząd jest przerzucana na barki samorządu Przykładem może być edukacja czy zagospodarowanie odpadów – mówi Rafał Trzaskowski, prezydent stolicy.
Rząd ograniczył dochody samorządów i zarazem nałożył na nie dodatkowe, kosztowne zobowiązania. To samorządy pokryły koszty podwójnego rocznika i to one finansują lwią część podwyżek pensji nauczycieli.
Obniżenie stawki PIT z 18% do 17%, podwyższenie kwoty uzyskania przychodu, zwolnienie z PIT osób poniżej 26. roku życia i zniesienie tzw. 30-krotności limitu składek ZUS zmniejszy dochody Warszawy o 810 milionów złotych i nie jest to zrekompensowane miastu w jakikolwiek sposób.
Dodatkowo na skutek zapowiadanej przebudowy funkcjonowania Otwartych Funduszy Emerytalnych (OFE) i wprowadzenia opłaty przekształceniowej w miejsce PIT kwota utraty dochodów pogłębi się o kolejne 35 mln zł średniorocznie.
Na sytuację samorządów negatywnie wpływają też inne zmiany zależne od władz centralnych: podwyżka płacy minimalnej czy podwyżki cen energii. Same tylko Tramwaje Warszawskie zapłacą w 2020 r. ponad 18% więcej za energię elektryczną (wzrost z 39,8 mln zł w tym roku do 47,1 mln zł w 2020 r.).
Negatywne skutki mają nieprzemyślane zmiany w przepisach dot. gospodarki odpadami.
Ogromnym obciążeniem dla Warszawy będzie też tzw. Janosikowe – w 2020 r. wyniesie aż 1,209 mld złotych. O 158 milionów złotych więcej niż w 2019 r.
Łącznie negatywne uwarunkowania dotyczące projektu budżetu na 2020 rok wyniosą 1 mld 312 mln zł.
Budżet w 2020 roku
- planowane dochody – 18,191 mld zł
- proponowany limit wydatków – 19,928 mld zł
- planowany deficyt na poziomie – 1,737 mld zł
Ujemny wynik budżetu planujemy sfinansować nowym długiem na kwotę 1,8 mld zł. Zadłużenie na koniec 2020 r. wzrośnie do 4,75 mld złotych, czyli 26,1% dochodów miasta – ale to wciąż bezpieczny poziom. Projekt budżetu na 2020 r. spełnia ustawowe reguły ostrożnościowe odnoszące się do limitu wydatków bieżących i limitu obsługi zadłużenia.
Wydatki bieżące z budżetu m.st. Warszawy w 2020 roku wyniosą 17,141 mld zł
w tym:
- edukacja – 4,783 mld zł
- transport i komunikacja – 3,598 mld zł
- ochrona zdrowia i pomoc społeczna* – 2,156 mld zł
- finanse i różne rozliczenia – 1,642 mld zł
- gospodarka komunalna i ochrona środowiska – 1,411 mld zł
- zarządzanie strukturami samorządowymi – 1,380 mld zł
- ład przestrzenny i gospodarka nieruchomościami – 1,028 mld zł
- kultura i ochrona dziedzictwa kulturowego – 0,503 mld zł
- bezpieczeństwo i porządek publiczny – 0,373 mld zł
- rekreacja, sport i turystyka – 0,215 mld zł
- działalność promocyjna i wspieranie rozwoju gospodarczego – 0,053 mld zł
* w tej pozycji uwzględniono dotację z budżetu państwa na realizację programu „Rodzina 500 plus”
Edukacja staje się największą pozycją w warszawskim budżecie. Same tylko wydatki bieżące w tej sferze będą w 2020 r. wyższe od tegorocznych aż o 7,5%. Wydamy rekordową kwotę 4,783 mld zł.
Przekazana przez rząd subwencja oświatowa wyniesie zaledwie 2,246 mld zł. To oznacza, że rząd przekaże Warszawie mniej niż połowę bieżących kosztów funkcjonowania systemu oświaty, nie wspominając o inwestycjach.
Niestety, spadek dochodów budżetu miasta – na skutek decyzji rządu – powoduje, że realizacja programu „100 złotych dla ucznia na zajęcia pozalekcyjne” jest zagrożona.
Inwestycje
Planowane wydatki majątkowe w 2020 r. to 2,786 mld zł, z czego 1,932 mld złotych wydamy na inwestycje realizowane na poziomie ogólnomiejskim, zaś 854 mln zł – na poziomie dzielnic.
Dofinansowanie unijne w 2020 r. wyniesie 545,4 mln zł
W 2020 r. planujemy wydać:
- 838,9 mln zł na kolejne odcinki II linii metra
- 161,7 mln zł na budowę Szpitala Południowego
- 59,1 mln zł na budowę Muzeum Sztuki Nowoczesnej
- 44,5 mln zł na rewitalizację Ośrodka Hutnik (ul. Marymoncka 42)
- 35,7 mln zł na budowę Szkoły Podstawowej przy ul. Oś Królewska
- 31 mln zł na budowę zespołu szkolno-przedszkolnego przy ul. Gilarskiej
- 29,1 mln zł na przebudowę ul. Wał Miedzeszyński na odcinku od ronda z ul. Trakt Lubelski do węzła z planowaną trasą ekspresową S2
- 28,8 mln zł na budowę Centrum Kulturalno-Edukacyjnego na Pradze Południe
- 27,7 mln zł na budowę Szkoły Podstawowej przy ul. Ruskowy Bród – ul. Verdiego
- 27 mln zł na budowę kompleksu oświatowego przy ul. Zaruby
- 25 mln zł na program „Walka ze smogiem”
- 22,8 mln zł na budowę zespołu szkolno-przedszkolnego w rejonie ul. Nowaka-Jeziorańskiego
We wrześniu 2019 r. Prezydent m.st. Warszawy zwrócił się do Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego z pismem w sprawie finansowania inwestycji w Warszawie. Przedstawiliśmy premierowi skutki finansowe decyzji rządu dla samorządów. Oczekujemy, że rząd zrealizuje zapowiedź ministra inwestycji i rozwoju Jerzego Kwiecińskiego, który 2 października 2018 roku zadeklarował chęć pomocy w realizacji planów inwestycyjnych Warszawy.
Miasto czeka na odpowiedź władz centralnych w tej sprawie do 6 grudnia 2019 r.
Jeżeli rząd nie udzieli Warszawie wsparcia w zakresie inwestycji będziemy zmuszeni dokonywać drastycznych zmian w zakresie finansowania inwestycji – część planowanych wcześniej inwestycji będzie zagrożona, w niektórych będziemy co najmniej musieli przesuwać termin ich realizacji:
- dokończenie budowy obwodnicy śródmiejskiej Warszawy
- dokończenie budowy Trasy Świętokrzyskiej
- budowa siedziby Sinfonia Varsovia
- budowa siedziby Teatru TR na pl. Defilad
15 listopada 2019 r. projekty budżetu na rok 2020 i Wieloletniej Prognozy Finansowej na lata 2020-2050 zostaną przedłożone stołecznym radnym oraz Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Warszawie. Sesja budżetowa Rady m.st. Warszawy odbędzie się 12 grudnia 2019 r.
